Ülkemizde 1 numaralı pilot lisansına sahip olan Fesa Evrensev’in Türkiye semalarında ilk uçuşu yaptığı 26 Nisan günü, bu uçuştan tam 88 yıl sonra 2000 yılında “26 Nisan Türkiye Pilotlar Günü” olarak kutlanmasına karar verilmiş ve böylece bu kutlama geleneksel hale getirilmiştir.
Önceleri sadece ülkemizde kutlanan pilotlar günü etkinliği, 2013 yılında Dublin’de yapılan Uluslararası Havayolu Pilot Birlikleri Federasyonu (IFALPA) Genel Kurulu’nda TALPA heyetinin yaptığı önerinin kabul edilmesiyle birlikte, 2014 yılından bu yana her yıl “26 Nisan Dünya Pilotlar Günü” olarak kutlanmaktadır.
Havacılık sektörünün bu çok özel gününde havayolu ulaşımının daha emniyetli operasyon yapması gereğinden söz etmeden satırlarıma son vermek istemedim. Dünyada teknolojinin gelişimi ve yapay zekanın insanların bir çok işlevini üstlenmesi nedeniyle bilhassa uçak üreticisi ve işletmelerin kokpitte 1 pilottan tasarruf ederek işletme maliyetlerini azaltma kaygısı, Hava ulaşımında ciddi bir emniyetsizlik yaratacaktır.
Gelişen teknolojinin de yardımıyla yıllar içerisinde hava ulaşımında ölümlü kazalar 1/1000.000 uçuş mertebesinden 1/ 3.000.000’ların da altına gerilemiştir. Bu rakamlar gelişen teknoloji artı 2 veya 3 pilotlu kokpite rağmen kazaların hala devam ettiğini açıkça ortaya koymaktadır.
İlgilere bir örnekle seslenmek isterim. Kısa süre önce kokpitinde 2 pilot olan Bir A350 uçağı iniş sonrası piste yanlışlıkla giren uçakla çarpıştı. Her iki uçağın tamamen kaybının yanısıra küçük uçaktaki 5 kişi yaşamını yitirdi. Yüzlerce hatta binlerce olasılığın hangi biri öngörülerek otomasyona dahil edilecek ki pistteki uçak algılansın ve kaçınma manevrası başlatılsın.
Teknoloji tedarikçilerine tavsiyemiz kokpitte 7/24 görev yapan pilotların yorgunluğunu azaltacak, onların daha emniyetli uçuş yapacakları ortamı sağlamalarıdır. Basit birkaç örneği paylaşabilirim, henüz tam olarak çözüm getirilemeyen türbülanslı bölgelerin tam doğrulukla tespit edilmesini sağlayacak teknolojik yeteneğin sağlanması. Yaklaşma yapılan meydanı/pisti algılayacak sistemin iyileştirilmesi, vb.
Teknoloji işletmeleri neler yapılmasına karar vermeden önce Pilotlar Birliklerinden kokpitin daha emniyetli olması konusunda önerilerini almak suretiyle teknolojik iyileştirmeleri yapmaları halinde çok daha Emniyetli Havayolu ulaşımı gerçekleştirilebilecektir.
Dünyanın her yerinde, uçtukları hava aracı ne olursa olsun TÜM PİLOTLARIN “26 Nisan Dünya Pilotlar Gününü” kutlar sağlıkla, emniyetli uçuşlar dileriz.
Eyup Turşucu
Kaptan Pilot(E)
Kaza Araştırma Uzmanı
