ABD Savunma Bakanı Mark Esper, görevdeki ilk ayını tamamlamasının ardından Pentagon’da Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford’la birlikte basın toplantısı düzenledi. Mark Esper Türkiye’nin F-35 programına geri alınmasının değerlendirilmesi konusunda, “Ya S-400 ya F-35. Birini garaja park edelim, diğerini çıkaralım gibi bir durum olamaz” dedi.
Savunma Bakanlığı Pentagon’da düzenlenen basın toplantısında Türkiye hem Rusya’dan satın aldığı S-400 füze savunma sistemiyle hem de Suriye’de güvenli bölge oluşturulması planıyla gündeme geldi. Esper’a, S-400’leri kullanmadığı takdirde Türkiye’nin F-35 programına yeniden alınmasının mümkün olup olmayacağı soruldu.
Mark Esper “Bunun değerlendirilmesi için Türkiye’nin S-400’lerden kurtulması gerekiyor. NATO çerçevesinde hareket etmelerini bekleriz; ancak Türkiye farklı bir yönde ilerliyor gibi görünüyor. Bugüne kadar bu konudaki açıklamalarımda ve Türk tarafıyla yaptığımız özel görüşmelerde çok açık oldum. Ya F-35 ya da S-400. İkisi birden olmaz. Birini garaja koyalım diğerini çıkarıp kullanalım gibi bir durum olamaz” ifadelerini kullandı.
Basın toplantısında Amerika ve Türkiye’nin Suriye’de güvenli bölge oluşturulması konusundaki görüşmelerinde üzerinde mutabık kaldıkları unsurlar da gündeme geldi. Taraflar müşterek harekat merkezinin kurulması konusunda uzlaşmıştı.
Bu soruya ABD Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford yanıt verdi. Dunford, “Türkiye’nin meşru güvenlik kaygılarını gidermek ve IŞİD’e yönelik mücadeleyi sürdürmek arasında denge kurmaya çalışıyoruz. Operasyon Koordinasyon Merkezi kurulması konusunda mutabık kaldık. Ortak devriye konusu ortak operasyon merkeziyle koordine ediliyor” dedi. ABD Genelkurmay Başkanı, ortak devriyelerin başlaması için henüz bir tarihin belirlenmediğini de ekledi.
“İran’la çatışma istemiyoruz”
Pentagon’un Trump yönetimi döneminde düzenli basın brifinglerini ihmal ettiği eleştirilerinin dile getirildiği bir dönemde düzenlenen toplantının bir diğer konu başlığı da İran ile yaşanan gerilimdi.
Esper’a Başkan Trump’ın geçen ay İran’a yönelik bir operasyondan son anda vazgeçtiği hatırlatılarak, krizin geride kalıp kalmadığı soruldu. Bakan Esper, “İran’la çatışma istemiyoruz. Başkan İran’ın liderleriyle görüşmeye hazır olduğunun mesajını verdi. Sentinel görev gücü de şimdiye kadar başarılı oldu. Şu ana kadar iyi gidiyor” yanıtını verdi.
Mark Esper, İran ile Hürmüz Boğazı’nda yaşanan gerginliğin ardından ABD liderliğinde oluşturulan görev gücü Sentinel’ın devrede olduğunu, görev gücünün amacının da bölgede seyrüsefer özgürlüğünü sağlamak, provokasyonlar konusunda caydırıcı bir rol üstlenerek bölgede çatışmayı önlemek olduğunu söyledi. Mark Esper, görev gücüne katılan ülkelerin sayısının önümüzdeki dönemde artmasını beklediklerini belirtti.
Dunford: “Trump hakkında görüş beyan etmeyeceğim”
ABD Başkanı Trump ile Suriye’den çekilme kararı konusunda yaşadığı görüş ayrılığı yüzünden istifa eden eski savunma bakanı Jim Mattis’in yakında piyasaya çıkması beklenen kitabının bir bölümü Wall Street Journal gazetesinde yayınlanmış, o bölümde Mattis “Ortak zeminimizi yeniden keşfetmek ve çözüm bulmak yerine, birbirine karşı mücadele veren düşman kabilelere bölünüyoruz. Şu anki siyasetin durumunun bizi yansıtmadığını hepimiz biliyoruz” görüşünü dile getirmişti.
ABD Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford’a, Mattis’in bu değerlendirmesine katılıp katılmadığı ve Başkan Trump’ın başkomutan olarak zaman içinde değişen rolünü nasıl değerlendirdiği soruldu. Dunford “Siyasi bir duruş sergilememek için çok çaba sarf ettim. ABD Başkanı hakkında bugün ya da üniformayı çıkardıktan sonra siyasi görüş beyan etmeyeceğim” şeklinde konuştu.
Pentagon son dönemde düzenli basın brifinglerini ihmal ettiği gerekçesiyle eleştiriliyordu. ABD Savunma Bakanı Mark Esper, Pentagon’da basın mensuplarıyla açık bir diyaloğu sürdürme niyetinde olduğunu vurguladı.
