Türkiye’nin Rusya’dan satın aldığı füze savunma sistemi S-400’lerle ilgili tartışmanın devam ettiği sırada ABD’de Temsilciler Meclisi’nden F-35’lerle ilgili adım geldi. Tahsisat Komisyonu Türkiye’ye F-35 savaş uçaklarının teslim edilmesini engelleyen bir tasarıyı görüşüyor.
Temsilciler Meclisi Tahsisat Komisyonu’nun tasarısı F-35’lerin Türkiye’ye teslim edilmesi için federal bütçeden kaynağın kullanılmasını yasaklıyor. ABD’de Kongre sıklıkla federal hükümet bütçesi üzerindeki denetimini bütçe kaynaklarının kullanımını yasaklayarak politika etkileme aracı olarak kullanıyor. Böyle bir durumda söz konusu tasarı F-35’lerin Türkiye’ye gönderilmesi konusunda yakıt ya da pilotlar için bütçeden harcama yapılmasını imkansız kılacak.
Washington’un diğer NATO üyesi olan müttefikleri gibi Türkiye de F-35 savaş uçaklarının üretiminde hem alıcı hem de ortak. Ancak Amerikalı yetkililer Türkiye’nin Rus sistemini satın alma kararının Lockheed Martin tarafından üretilen F-35’lerin güvenliğine yönelik bir risk teşkil ettiğini savunuyor.
Bu konuda iki ülke arasında yaşanan anlaşmazlık Washington ve Ankara arasındaki ilişkileri germiş durumda.
Temsilciler Meclisi Tahsisat Komisyonu Savunma Bakanlığı’na kaynak sağlayan büyük tasarıyı görüşecek. F-35’lerle ilgili madde 690 milyar dolarlık yasa tasarısının küçük bir bölümü.
Reuters haber ajansı F-35’lerle ilgili bu tasarının ne zaman yasalaşacağını ya da yasalaşıp yasalaşmayacağını söylemek için henüz erken olduğunu belirtiyor. Tasarının yasalaşması için öncelikle Demokratlar’ın kontrolundaki Temsilciler Meclisi’nden daha sonra da Cumhuriyetçiler’in çoğunlukta olduğu Senato tarafından kabul edilmesi gerekiyor.
Tasarının yasalaşması için savunma için Temsilciler Meclisi’ndeki Demokratların sunduğundan daha fazla kaynak yani yaklaşık 750 milyar dolar talep eden ABD Başkanı Donald Trump’ın da imzalaması gerekiyor.
Temsilciler Meclisi Tahsisat Komisyonu’nun internet sitesinde söz konusu savunma tasarısına ilişkin olarak yer alan 14 Mayıs tarihli basın bildirisinde son madde olarak tasarının F-35’lerin Türkiye’ye transferini yasakladığı, bunun da amacının ABD teknolojisini Rus füze sistemleri karşısında riske atmamak olduğu belirtiliyor.
Tasarının kapsamlı metninde de ilgili bütçe kaynağının “F-35 hava araçları ya da F-35 silah sistemlerinin Türkiye Cumhuriyeti’ne teslimi için kullanılmayacağı” ifade ediliyor.
Temsilciler Meclisi Tahsisat Komisyonu’nun sayfasındaki basın bildirisine göre, tasarı 90 adet yani talep edilenden 12 adet daha fazla F-35 savaş uçağı için toplam 8,7 milyar dolarlık kaynak ayrılmasını öngörüyor.