Boeing’in sonra pilotların MAX ile uçmadan önce simülatör eğitimine ihtiyaç duyduklarını söylemesi bu konuda darboğaz beklentisine sebep oldu.
Boeing’in sonra pilotların MAX ile uçmadan önce simülatör eğitimine ihtiyaç duyduklarını söylemesi bu konuda darboğaz beklentisine sebep oldu.
Southwest Airlines, FAA sertifikasını bekleyen üç 737 Max simülatörüne sahip olduğunu ve bu yılın sonunda teslimatı gerçekleşecek üç simülatör daha kurulacağını söyledi.
ABD havayolları Boeing’den sonra 737 Max için uçuş simülatörlerini güvence altına almak için mücadele ediyorlar, uçak tekrar hizmete girmeden önce pilotlar için ekstra eğitime ihtiyaç olacağını söylediler.
Dünya çapında Max için sadece 34 simülatör var, havayollarının binlerce pilot için eğitim süresini planlamak ve havacılık düzenleyicilerinin uçakların uçuşunun açılmasından sonra bile hizmete dönüşünde daha fazla gecikmeye neden olabilecek potansiyel bir darboğaz oluşturuyor.
İki ölümlü kaza sonrasında Mart ayından bu yana uçuşu durdurulan Max’in uçurulabilmesi için, Boeing aylarca pilotların sadece bir bilgisayarda antrenman yapmaları gerektiğini söylemişti.
Southwest Airlines’ın elinde 3 Max simülatörü bulunmakta ayrıca teslimatı beklenen 3 siparişleri daha mevcut. Şirket sözcüsü, daha önce gerekli olmamasına rağmen, simülatörlerin MAX modeli için eğitim verilebilmesi için sipariş edildiğini belirtti. Bir Boeing 737 Max simülatörünün maliyeti yaklaşık 6-8 milyon dolar tutmaktadır.
United Airlines, zaten bir çalışan simülatöre sahip olduğunu ve üç tane daha Mart’a kadar teslim edileceğini söyledi. American Airlines “yeniden sertifikalandırma süreci boyunca FAA ve Boeing ile çalışmaya devam edildiğini” belirtti, ancak bir şirket sözcüsü pilotları için simülatör eğitimi hakkında hiçbir ayrıntı sunulmadığını ilave etti.
Boeing’in havayollarına orijinal satış sözleşmesinde, Max’in simülatör eğitimi gerektirmeyeceği bilgisine yer verilmişti. Boeing’in tamamen yeni bir uçak tasarlamak yerine 737’yi güncelleme kararında bir faktördü, bu da daha ağır motorların kullanılmasına ve daha sonra etkilerine karşı koymak için bir uçuş kontrol sistemine yol açtı. Bu sistem daha sonra 346 kişinin yaşamını yitirdiği Endonezya ve Etiyopya’daki kazalarına neden oldu.
FAA ve diğer düzenleyiciler, Boeing’in bu uçuş kontrol sisteminde ve Max’in emniyetli olarak onaylanmasından ve uçuşa verilmesinden önce gerekli olacak pilot eğitimde önerilen değişiklikleri henüz onaylamamıştır.
İran’da Ukrayna Havayollarının Boeing 737-800 ( Max’ten farklı bir model) uçağının Çarşamba günü meydana gelen kazasında 176 kişiyi yaşamını yitirdi ve Boeing’in daha önceki Max kazalarına verdiği yanıttan dolayı eleştirilen sorunları tekrar gündeme taşıdı.
Amerikalı Kaza araştırmacısı ve emekli havayolu pilotu John Cox, Boeing’in müşterilerinin ve yolcularının Max’e olan güvenini yeniden oluşturmak istediğini ve muhtemelen şirketin simülatör eğitimin alınması kararını etkilediğini söyledi.
Konuyu bilen bir kişi, Boeing’in yeniden sertifikalandırma sürecine katılan pilotların uygun kokpit prosedürlerini ve kontrol listelerini takip edemediklerini tespit ettikten sonra simülatör eğitimini önermeye karar verdiğini söyledi.
Simülatörlerin her biri 6-8 milyon dolar arasında olup, saatlik işgücü ve bakım maliyetlerinin 400 ila 500 dolar arasında değiştiği belirtilmiştir.
Şirketin halkla ilişkiler başkan yardımcısı Hélène Gagnon, uçuş simülatörleri dünya pazarının yüzde 80’ini tedarik eden Kanadalı bir şirket olan CAE’nin Kasım ayından bu yana Max simülatörleri için müşteri talebinde artış beklediğini söyledi.
Süreç devamında detaylar ortaya çıkmaktadır. Kazanın kök nedenine bağlı olarak Max için Simülatör eğitim gerekliliği belli olmuştu ve son günlerdeki Boeing açıklamalarından Eğitim programında simülatör eğitiminin önerileceği bilgisi paylaşılmıştı. Dolayısı ile kendi eğitim birimlerine sahip havayollarının bünyelerindeki Max simülatör sayısında artışa gideceği açıkça görülmektedir.
Emniyetli bir uçuş operasyonu için eksiksiz bir eğitim sisteminin çalışır olması bir gerekliliktir. Bu gereklilik sağlanamadığı takdirde bedelinin sadece parasal kayıplarla değil aynı zamanda yerine asla tekrar konamayacak canların yitirilmesi ve ciddi imaj kayıpları ile ödeneceği asla unutulmamalıdır.
Emniyetli Uçuşlar dileriz
Eyup Turşucu
Kaptan Pilot (E)
Kaza Araştırma Uzmanı
