1 Haziran’da Brezilya’dan Paris’e giden Air France Airbus 330 uçağı denize düştü ve içindeki 228 kişi öldü. Atlantik Okyanusu’na düşerek kaybolan Air France 447’nin okyanustan kurtarılabilen enkazı 14 Haziran 2009’da Recife limanına ulaştı. Uçağın kara kutuları Atlantik tabanında iki yıllık arama sonrasında bulundu.
Fransız havayolu işletmesi ve uçak üreticisi Airbus, uzun süren bir sürecin sonunda gelecek hafta Paris mahkemesinde yargılanacak 447 sefer sayılı uçuş, 1 Haziran 2009’da Rio de Janeiro’dan Paris’e giderken bir ekvator fırtınası sırasında gecenin karanlığında kayboldu.
A330’un kara kutuları iki yıllık bir arama sonrasında bulundu. Fransız kaza araştırma uzmanları, pilotların buzlanma etkisinde kalan sensörlerden gelen geçici veri kaybını yanlış yönettiğini ve 205 tonluk uçağın uyarılarına düzeltici kumanda veremedikleri için uçağın öncelikle süratsiz kalarak stola girdiğini ve sonrasında ise serbest düşüşe benzer şekilde okyanusa düştüğünü tespit ettiler.
Ancak BEA kaza Araştırma Birimi, Air France’ın kazanın öncesinde artan buzlanma olaylarıyla ilgili endişelerini dile getirdiğini ve hız değişimleri ile ilgili verilerin arttığını açıkladı. Uzmanlar, yanı sıra olağan dışı gösterge verileri veya yorgunluğun yanısıra göreceli pilot davranışları veya sensör hataları yaşanan sürecin anahtarı olacağını ifade etti.
Pazartesi günkü açılış duruşması, Fransız şirketlerinin bir uçak kazasının ardından bireyler yerine “kasıtsız adam öldürme” suçundan ilk kez doğrudan yargılanmasına işaret etmekte.
Fransız hukuk uzmanlarına göre, her iki şirket için de, kasıtsız adam öldürmekten suçlu bulunursa, yalnızca 225.000 Euro (220.612 $) veya bir şirketten farklı olarak hapis cezasına çarptırılabilecek bir kişi için maksimum para cezasının beş katı ceza verilebilecek. Ayrıca önemli yasal maliyetler de söz konusu olabilecek.
EĞİTİM DEĞİŞİKLİKLERİ
AF447 kazası, eğitim ve teknoloji hakkında geniş bir yeniden düşünmeye yol açtı ve havacılıkta değişikliğe yol açan bir avuç kazadan biri olarak görülüyor. Uzmanlar, düzinelerce emniyet tavsiyesi arasında, soruşturmanın pilotların havadaki rahatsızlıklarla veya kontrol kaybıyla başa çıkmak için eğitilme biçiminde kritik değişikliklere yol açtığını söylüyorlar.
Ancak radar ölü bölgelerinde daha iyi izleme çalışmaları için BEA’dan yapılan bir çağrı, beş yıl sonra ikinci bir uçak kazası olan Malaysia Airlines MH370’in ortadan kaybolmasına kadar çok az geri dönüş aldı.
BEA’nın ilk bulgularından on yıldan fazla bir süre sonra, uzun süredir devam eden endişelerinin ele alındığına dair hiçbir işaret yok.
Kara kutular önemli ipuçları sağlasa da, özellikle güvenlik kameralarının günlük yaşamın bir parçası olduğu günümüzde, gelecekteki kazaları deşifre etmek için kokpitlerin de görsel olarak izlenmesi gerekip gerekmediği konusunda uzun süredir devam eden bir gizlilik tartışmasını yeniden alevlendirebilir.
2011’de BEA, yalnızca bir kaza durumunda başvurulabilecek kokpit video kayıtlarının eklenmesini ve mevcut ses ve veri bilgilerinin eklenmesini tavsiye etmişti.
30 yıl önce daha önceki bir Airbus kazasından bu yana piyasaya sürülmeleri için bastırıyor ve ABD Ulusal Ulaşım Emniyeti Kurulu geçen yıl aynı fikri “En Çok Aranan” emniyet iyileştirmeleri listesine koydu ve bunun “son derece yararlı” olacağını söyledi.
Pilot sendikaları, kameralara mahremiyet ihlali olarak karşı çıkarken, bazı havayolu endüstrisi grupları maliyeti sorguladı. ABD Federal Havacılık İdaresi, ekran yakalama teknolojisini incelerken kameraları gönüllü olarak teşvik ettiğini söyledi. Paris Ceza Mahkemesi’ndeki duruşma 8 Aralık’a kadar sürecek.
Haberde de bahsedildiği gibi kokpitin güvenlik kamerası ile kaydedilmesi konusu uzun yıllardır sektörde tartışma konusu olmaktadır. Bu konuda en önemli detay, kameraların gizliliğinin sağlanması konusunda uzlaşı sağlanmasıdır. Hangi durumlarda görüntülerin izlenebileceği hukuki olarak garanti altına alınmalıdır. Ayrıca görüntülerin kimler tarafından izlenebileceği ve nasıl kullanılabileceği, esnekliği olmayan bir çerçeve içinde belirtilmelidir.
Emniyetli Uçuşlar Dileriz
Eyup Turşucu
Kaptan Pilot(E)
Kaza Araştırma Uzmanı