Avrupa Uzay Ajansı (ESA) Başkanı Josef Aschbacher, Rusya-Avrupa ortaklığında Mars’ta keşif gezisi için tasarlanan ExoMars Rover projesinin sonlandırıldığını açıkladı.
ESA’nın Rus uzay ajansı Rosmocos ile Mars’ta yaşam belirtileri aramak için başlattığı proje, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sebebiyle Mart ayında durdurulmuştu. ESA yetkililerinin dün yaptığı açıklamada ise ortaklığın resmen sonlandırıldığı bildirildi.
Sosyal medya üzerinden açıklama yapan ESA Başkanı Josef Aschbacher, ESA yönetim kurulunun konuyu görüşmek için bir araya geldiğini ve iki kurum arasındaki işbirliğin askıya alınmasına sebep olan Rusya-Ukrayna savaşının devam etmesiyle böyle bir kararın alındığını ifade etti.
Aschbacher, “Yönetim kurulu, ExoMars Rover ve Yüzey Platformu projeleri üzerine Roscosmos ile kurulan işbirliğini sonlandırmamı istedi. Yeni ortaklarla projeleri nasıl ilerleteceğimiz konusunda 20 Temmuz’da basın açıklaması yapacağız” dedi.
Roscosmos Başkanı Dmitry Rogozin ise bu kararı “sabotaj” olarak nitelendirdi ve Rus kozmonotların Uluslararası Uzay İstasyonu’nun bir parçası olan Avrupa Robotik Kolu ortaklığında yürüttükleri çalışmaları durdurmalarını istedi.
“ESA, üye ülkelerin Rusya’ya uyguladığı yaptırımları destekliyor”
ESA ile Roscosmos Mars’ın yüzeyini incelemek için ExoMars Rover projesi üstünde çalışıyordu.
Avrupa’nın Mars gezegeni üzerinde yapacağı ilk robotik seyrin ise sonbaharda gerçekleşmesi bekleniyordu.
Toplamda 22 ülkenin üye olduğu ESA, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısının ardından Mart ayında yaptığı basın açıklamasında Rusya ile işbirliğini dondurmuştu:
“Avrupa değerlerine saygılı bir biçimde uzay projeleri geliştirmek ve bu projeleri yürürlüğe sokmak için kurulan bir hükümetlerarası kuruluş olarak Rusya’nın Ukrayna’ya uyguladığı şiddetin insanların hayatları üzerindeki trajik etkilerini kınıyoruz. Verdiğimiz bu kararın uzayda yapılan bilimsel çalışmaların üzerindeki etkisini anlıyoruz fakat bir kurum olarak üye ülkelerimizin Rusya’ya uyguladığı yaptırımları destekliyoruz.”
Bugüne kadar ESA ile Roscosmos, ülkeler arasında yaşanan anlaşmazlıklara rağmen işbirliklerine devam ediyordu. Ancak Rusya’nın Ukrayna’yı işgali iki kurum arasında kopma noktası oldu.
Öte yandan Rusya, Amerika Birleşik Devletleri’nin uzay ajansı NASA ile alçak Dünya yörüngesine yerleştirilmiş bir uzay üssü olan Uluslararası Uzay İstasyonu üzerinde çalışmaya devam ediyor.
ABD merkezli New York Times gazetesinin tabiriyle “Soğuk Savaş’ın bitişini temsil eden bir anıt olarak” da nitelendirilebilen Uluslararası Uzay İstasyonu, Washington ile Moskova arasında 20 yıldır devam eden bilimsel bir işbirliğin sembolü haline geldi.
