Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı (EASA) tarafından yapılan açıklamada Boeing 737 MAX uçakları için ABD Federal Havacılık Kurumu’nun (FAA) yürüttüğü çalışmadan bağımsız olarak kendi çalışmalarını yürüttükleri açıklandı.
Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı (EASA), Boeing 737 MAX’ın yeniden ticari uçuşlara dönebilmesi için gerçekleştirilecek test uçuşlarına kendi test pilotlarını göndermeyi planlıyor. EASA’nın FAA önderliğinde yürütülen çalışmadan bağımsız olarak yürüttüğü onay süreci tamamlanmadan Boeing 737 MAX’ın Avrupa hava sahasında tekrar ticari uçuş gerçekleştirmesi mümkün değil.
EASA Sözcüzü Janet Northcote, Bloomberg’e yaptığı açıklamada EASA’nın ayrı olarak kendi test uçuşlarını gerçekleştirmeyi planladığını ancak bunun tamamen FAA ile işbirliği çerçevesinde yapılmasının öngörüldüğü belirtirken test uçuşu takviminin henüz belli olmadığını Boeing’in yapacağı geliştirmeler sonrası netleşeceğini ifade etti.
29 Ekim 2018’de Endonezya’da ve 10 Mart 2019’da Etiyopya’da düşen Boeing 737 MAX 8 uçaklarında ön raporlara göre kazanın ana sorumlusu olarak uçağın manevra kabiliyetini yazılımsal olarak yöneten MCAS gösterildi. Bloomberg’de yer alan haberde Boeing’in MCAS sistemini iki sensör ile beslediği, Avrupalı rakibi Airbus’ın ise en az üç sensör ile beslediği belirtildi.
Northcote kullanılan iki sensörün yeterli olup olmadığının EASA tarafından sorgulandığını belirtti. Genel olarak düzenlemeler üçüncü sensörün kullanılmasını üreticilere şart koşmuyor. Ancak Nortcote “İyileştirmeler kapsamında uçuş ekiplerinin eğitim ve uçuş prosedürlerinde veya tasarımda değişiklikler yapılabilir ya da her ikisi birden.” dedi.
EASA ikiden az sensörü yeterli bulmazken üç sensörün gereklilikleri yerine getirme noktasında daha başarılı olduğu görüşünde.
TEST SÜRECİNDEKİ ANLAŞMAZLIK TÜM HAVACILIK SEKTÖRÜNÜ VURABİLİR
EASA ile FAA’nın Boeing 737 MAX’ın tekrar uçuşlara dönmesi için yürütülen çalışmalarda ayrılığa düşmesi tüm havacılık sektörünü etkileyebilir. Dünyanın büyük uçak üreticilerinin bulunduğu Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa, Brezilya ve Kanada uçak test süreci konusunda imzalanan mutabakatlar ile süreci standartlaştırırken verilen onayların hızlıca diğer ülkeler tarafından kabulünü de sağlamıştı. Ancak EASA ile FAA arasında doğabilecek ayrılığın sonrasında büyüyen bir çatlağa dönüşerek tüm havacılık sektörünü etkileyebilecek yeni bir krize dönüşmesinden de korkuluyor.
Ancak bu noktada EASA’nın test sürecinde kendi pilotlarını kullanması yeni bir durum değil. Daha önce FAA Airbus üretimi A380, A350, A330neo ve A320neo uçaklarının sertifikasyon sürecinde test uçuşlarını kendi pilotları ile gerçekleştirmişti.
