1848 doğumlu Otto Lilienthal, kuşları izleyerek uçuşun esaslarını kavramaya çalışan bir makine mühendisiydi. Alman mühendis, yaptığı planörlerle 2 binden fazla uçuş gerçekleştirdi. Wright Kardeşler gibi havacılığın ilklerine esin kaynağı olan ve çalışmalarını esas aldığı Otto Lilienthal, Hezarfen Ahmet Çelebi’den haberi olmayan veya olmak istemeyenlerce havacılığın öncülerinin ilki kabul edilir. Avrupa ve Amerika kıtası için öyledir de.
1893’den ölümüne sebep olan planör kazasının olduğu 1896’ya kadar Almanya Berlin yakınlarındaki Gollenberg’de bir tepe üzerinde uçuşlarını ve deneylerini gerçekleştirmiştir.
Lilienthal’in uçuşlarını yaptığı tepenin üzerindeki arazi, daha sonraları dünyanın en eski havaalanlarından birine dönüştürüldü. Stölln/Rhinow Havaalanı pisti, aslında 900 metre uzunluğunda otlak, kırsal bir alandı. İkinci dünya savaşı yıllarında Alman Luftwaffe tarafından eğitim alanı olarak kullanıldığı gibi Doğu Almanya yıllarında da sportif havacılık için kullanıldı.
İkinci dünya savaşı sonunda Almanya’nın işgali ile tüm uçakları ele geçirilip faaliyetleri duran Deutsche Luft Hansa’nın yerine daha sonra Batı Almanya’da ‘Lufthansa’, Doğu Almanya’da ise ‘Deutsche Lufthansa’ markaları tescil edildi. İki marka arasındaki isim benzerliği ve potansiyel yasal sorunlardan kaçınmak için Doğu Almanya’da ‘Interflug’ kuruldu. Berlin Schönefeld Havalimanı merkezli Interflug, Sovyet uçaklarıyla oluşan bir filo kullanıyordu. Filodaki uçaklar; Tupolev Tu-134 ve Tu-154; Ilyushin Il-18 ve Il-62 idi.
Interflug 1988 yılında Il-62’leri Airbus A310’larla değiştirmeyi planlarken, Il-62’lerden birini Stölln/Rhinow Havaalanı’na bağışlamayı kararlaştırdı. Bu uçağın tescili DDR-SEG idi.
Havacılık efsanesi Otto Lilienthal’in ölümünün 90. yılını anmak ve uçtuğu tepeye bir anıt bırakmak üzere 23 Ekim 1989’da DDR-SEG havalanandı. Kumandada Interflug’un Il-62 filosunun başpilotu Heinz-Dieter Kallbach vardı.
Yetenekli pilot, detaylı hesaplamalar ve bu ölümcül çılgın inişe özel planlamanın ardından 900 metre toprak ve otlardan oluşan piste oldukça heyecan verici bir şekilde teker koydu. İniş başarılı geçmişti.
Otto Lilienthal’in hatırasına müze haline getirilen uçağa, karısı Agnes’in ismini verdiler; ‘Lady Agnes‘. Müze günümüzde bir dernek tarafından yönetilmektedir. Berlin yakınlarındaki Gollenberg tepesine giderseniz, Almanların havacılık efsaneleri için yaptıkları müze ve Lady Agnes sizi bekliyor olacaktır.
Başta Lady Agnes’in bir tepeye indirilmesi çok ilginç gelmişti bana, fakat sonra hikayesi çok daha etkilemişti. Almanların, kendi havacılık efsanelerinin adını ve faaliyetlerini yine çok özel bu alanda yaşatmak için ölümü göze alarak 165 koltuklu, heybetli bir uçağı kırsal bir alana indirmelerini takdir etmemek mümkün değil.
Aklıma biz neden yapmıyoruz geliyor
Lufthansa, Mogadişu’ya kaçırılan uçaklarını geri getirip müze yapıyor.
Sauth African Airways, müze derneği kurarak efsane uçaklarını bu müzede sergiliyorlar.
Kolombiya, ülkenin ilkleri olan uçakları müze ve parklarda sergiliyorlar. Farkında olmadan bizim ilk jet yolcu uçağımızı da korumuşlar, kafeterya yapmışlar.
Amerika Birleşik Devletleri’nde çeşitli müzelerde ilkler ve önemli olayların kahramanları sergilenmekte.
Örnekleri çoğaltabiliriz.
Birçok ülke müzeciliği bir kültür olarak kabul edip, uygularken kendi ülkemizde de görmek ister, elimizi taşın altına koyan olmak isteriz.
Daha önceki yazılarımda bahsettiğim gibi havacılık ilklerimizin bir kısmını barındıran bayrak taşıyıcı havayolumuz Türk Hava Yolları müzesini kurmalı. Yeryüzünde bir çok örneği olan; bizim kurduğumuz havacılık derneği gibi bir dernek kurarak onun üzerinden müze faaliyetlerini yürütmeli. Şart mı; değil. Fakat birçok klas havayolu köklerini besliyor. İlk faaliyet olarak ilk jet uçağımız TC-JAA’nın geri getirilmesi muhteşem olur. Gittim gördüm, uçak bizi bekliyor.
Vecihi Hürkuş’un adı çeşitli faaliyetlerle yaşatılıyor. Vecihi Hürkuş adını taşıyan, içinde havacılığın tüm branşlarını barındıran bir ‘Vecihi Hürkuş Havacılık Üniversitesi’ kurulması daha kalıcı, perçinleyici ve anlamlı olacaktır.
Devamı için; TIKLAYINIZ
