ATW’nin haberine göre, ABD federal büyük jürisi, eski Boeing 737 MAX baş teknik pilotu Mark Forkner’ı, modelin sertifikasyonu sırasında FAA yetkililerinden uçuş kontrol yazılımı değişiklikleri hakkında önemli bilgileri kasten sakladığını ve yazılımla bağlantılı iki ölümlü kazaya zemin hazırlamaya yardımcı olduğunu iddia ederek suçladı.
ABD Adalet Bakanlığı (DOJ) tarafından 14 Ekim’de açıklanan iddianame, Forkner’ı 2017’de American Airlines ve Southwest Airlines’a bilerek yanlış bilgi (737 MAX eğitim belgeleri) göndermekle suçladı.
Davanın baş müfettişleri, Federal Soruşturma Bürosu’nun Chicago saha ofisleri ve ABD Ulaştırma Bakanlığı Genel Müfettişlik Ofisi, iddianamelerini, Forkner’ın Boeing’in 737 MAX’a eklediği manevra özellikleri artırma sistemi (MCAS) yazılımı hakkındaki bilgileri nasıl ele aldığı etrafında oluşturdu.
Revizyon D geliştirilirken, Forkner, 737 pilotlarının maliyetli, zaman alıcı simülatör eğitimleri olmadan MAX uçaklarına geçiş yapabilmesini sağlamaya yönelik odaklanmış bir çabanın parçası olarak, pilot eğitim dökümanlarından MCAS’a ilişkin tüm referansların kaldırılması için baskı yapıyordu. Bu, 737 Yeni Nesil ve 737 MAX’ın mümkün olduğunca benzer tutulmasını gerektiriyordu. Bunu dikkate alan Boeing, MCAS’ı pilotlar için şeffaf olacak şekilde tasarlamaya çalıştı ve MCAS ile ilgili bir arızayı ortak bir “Runaway Stabilizer” sorunu olarak kabul edeceklerini düşündü.
FAA, 737 MAX 8’i 8 Mart 2017’de sertifikalandırdı. Sertifikayı desteklemek için yayınlanan son FSB(Uçuş Servis Bülteni)’de MCAS’a yer verilmedi.
Teksas Kuzey Bölgesi için ABD Vekili Chad E. Meacham, “Boeing parasını kurtarmak için Forkner’ın düzenleyicilerden kritik bilgileri sakladığı iddia edildi” dedi. “FAA’yı yanlış yönlendirmek konusundaki seçimi ve davranışı,FAA’nın uçan halkı koruma yeteneğini engelledi ve 737 MAX uçuş kontrolleri hakkında bilgi sahibi olmayan bazı pilotları çaresiz bıraktı.”
Pilotların ve FAA mühendislerinin sistem hakkındaki bilgi eksikliği de dahil olmak üzere MCAS’ın tasarımı ve onayı sırasında yapılan hatalı varsayımlar ve hatalar, araştırmacılar tarafından iki ölümlü 737 MAX 8 kazasına sebep olan faktör olarak belirtildi.
Müfettişler, FAA (Aircraft Evaluation Group )AEG’nin, Lion Air kazası sonrasına kadar genişletilmiş MCAS çalışma sistemi hakkında bilgi sahibi olmadığını belirledi.
Her iki uçaktaki 346 kişinin tamamının ölümüne neden olan kazalar, Mart 2019’da 387 uçaktan oluşan 737 MAX filosunun dünya çapında uçuşunun durdurulmasına yol açtı ve düzenleyicileri MCAS konusunda bilgilendirme ve pilot eğitiminde değişiklik talimatı vermeye yönlendirdi. Uçak, Aralık 2020’de hizmete geri döndü.
Kazalar ayrıca FAA’nın uçakları nasıl sertifikalandırdığına ve Boeing’in bunları nasıl geliştirdiğine ilişkin incelemeleri de mercek altına aldı. FAA, Aralık 2020’de yayınlanan yasa çerçevesinde zorunlu uygulamalar da dahil olmak üzere sertifikasyon sürecinde değişiklikleri uygulamaya dahil etti.
Boeing ve Adalet Bakanlığı(DOJ), Forkner dahil iki eski çalışana yönelik suçlamalar konusunda 2021’in başlarında bir anlaşmaya varmıştı.
10 Mart 2019’da yaşanan Etophian Air B737 MAX kazasından 3 gün sonra 13 Mart 2019’da Bağımsız havacılar sitesinde yayınlanan yazımda kazaların meydana gelmesinde en önemli etkenin “ MCAS’a ait bilgilendirmenin ve herhangi bir nedenle arıza yapması halinde takip edilecek Acil Durum Uygulamasının hiçbir B737 dökümanında ve Simülatör eğitimlerinde yer almaması olduğunu belirtmiştim.
İlgili yazımı aşağıdaki adresten okuyabilirsiniz.
Boeing 737 MAX 8 Kazalarına ilişkin Değerlendirme
Tüm havacılık sektöründe yer alan işletmelerde zorunlu olan Emniyet Yönetim Sisteminin kapalı döngü içinde sitemi devamlı kontrol ediyor olması, yaşanan insan hatalarının ortaya çıkarılması ve gerekli düzeltici işlemlerinin yapılabilmesi açısından çok önemlidir.
Havacılık sektörümüz içinde yer alan işletmelerimizin de bu bilgiler ışığında kendi Emniyet Yönetim Sistemlerini günün koşullarına cevap verecek şekilde ve insan faktörünün sisteme etkilerini dikkate alarak gözden geçirmeleri, sürdürülebilir emniyetli operasyonu sağlamada yardımcı olacaktır.
Emniyetli Uçuşlar dileriz
Eyup Turşucu
Kaptan Pilot(E)
Kaza İnceleme Uzmanı
