FAA’nın 2019’da MAX’ın uçuşunun durdurulması kararının kaldırılmasına son birkaç adım…
•Boeing 737 Max’ın, yolculu uçuş hizmetine dönmesine sadece birkaç hafta kaldı.
•Büyük bir uluslararası gözden geçirme başlatılırken uçak, bu hafta yeniden sertifika almaya bir adım daha yaklaştı.
•Bununla birlikte, uçak tamamen gökyüzüne dönmeden önce Boeing ve FAA için az sayıda idari görev ve havayolları için lojistik engellerin halledilmesi gerekiyor.
Boeing’in sorunlu 737 Max’nin gökyüzüne dönmesine muhtemelen sadece haftalar kaldı. Demokratların Kongre Ulaştırma komitesinden alınan sert bir rapor, Boeing ve FAA’nın ilk etapta kazalara yol açan yanlış adımlarını kınamasına rağmen, uçağın uçuşlarının durdurulmasından bu yana neredeyse benzeri görülmemiş bir incelemeye tabi tutuldu.
Bu haftanın başlarında başlayan yeniden sertifikalandırmadaki son aşamalardan biri ile, uçağın yeniden hizmete girebilmesi için geriye yalnızca birkaç adım kaldı.
Boeing, uçağın FAA ile yeniden sertifikalandırma uçuşlarını Haziran sonu ve Temmuz başında tamamladı; bu, üreticinin uçağın tekrar uçması için izin verilmeden önce aşması gereken en büyük engellerden biriydi. Uçuşlar sırasında Boeing ve FAA mühendisleri, jette yapılan çeşitli değişiklikleri test etti.
3 Ağustos’ta FAA, 737 Max’in hizmete yeniden girebilmesi için gerekli olan değişikliklerin ana hatlarını belirleyen bir Uçuşa Elverişilik ile ilgili önerisini yayınladı. Son büyük idari engellerden biri olan teklif, 45 günlük kamuoyuna açık bir yoruma tabi tutulmuş olup 21 Eylül gibi süre tamamlanmıştır.
Değişiklikler arasında, 737 Max operatörlerinin, uçağın uçuş kontrol bilgisayarına yenilenmiş bir yazılım sistemini yüklemeleri ve uçağın görüntüleme sistemi için yeni yazılım yüklemeleri gerekecek. 737 Max operatörlerinin revize edilmiş Uçuş Operasyon el kitaplarını kullanması, uçağın yatay stabiliserları için yeni kablo demetlerini oluşturması, her bir uçağın hücum açısı sensörü sisteminin testlerini tamamlaması ve operasyonel test uçuşlarını gerçekleştirmesi gerekecektir.
Ön özet bilgide FAA, Boeing’in Max tasarımında uçuş ekibi ve bakım prosedürleriyle birlikte önerdiği değişikliklerin “Flight 610 ve Flight 302 kazalarına katkıda bulunan uçakla ilgili emniyet sorunlarını etkili bir şekilde azalttığının” değerlendirildiği belirtildi. Şimdi, 45 günlük kamuya açık yorum süresi tamamlandıktan sonra, süreçte kalan sadece birkaç adım var.
Düzenleyiciler Tarafından İnceleme
ABD, Kanada, Brezilya ve Avrupa Birliği’nden düzenleyiciler ve pilotlardan oluşan çok uluslu Ortak Operasyonel Değerlendirme Kurulu (JOEB), Boeing’in 737 Max uçuş mürettebatı için önermeyi planladığı yeni eğitimi gözden geçirmek için yaklaşık dokuz gün boyunca toplanacak.
FAA’ya ve Reuters’ın raporlarına göre, bu toplantı 14 Eylül Pazartesi günü Londra’daki Gatwick Havaalanında başladı ve önümüzdeki hafta sona erecek.
Bundan sonra sonuçlar, pilotlar için gerekli minimum eğitimi belirleyen FAA’nın kendi Uçuş Standardizasyon Kurulu (FSB) tarafından bir taslağa dahil edilecek. Reuters, bunun sonucunun yayınlandığı ve 15 gün boyunca kamuoyunun görüşüne açık olduğunu daha önce bildirmişti.
FAA yöneticisi Stephen Dickson daha önce, JOEB toplantısının başlangıcından FSB incelemesinin sonuna kadar tüm sürecin başlangıçtan itibaren yaklaşık 30 gün sürebileceğin söylemişti. Dickson ayrıca, herhangi bir şeyin ilerlemesini onaylamadan önce önerilen eğitimden geçmeyi ve jeti kendisi uçurmayı planladığını söyledi. JOEB için başlangıç tarihi göz önüne alındığında, bu sürecin Ekim başından ortasına kadar tamamlanması gerektiğini gösteriyor.
FAA, Boeing’in değişikliklerini onayladığında, düzeltici işler başlayacaktır.
FSB incelemesi tamamlandıktan ve FAA nihai belgeleri gözden geçirdikten sonra, FAA, Uluslararası Topluluğa Sürekli Uçuşa Elverişlilik Bildirimi (CANIC) olarak bilinen, emniyet değişikliğine ilişkin bir tavsiye yayınlayacaktır.
Bunu kısa bir süre sonra, önerilen kural koyucunun önceki bildiriminde yayınlanan değişiklikleri resmileştiren bir Uçuşa Elverişlilik Direktifi (AD) izleyecektir. Birkaç gün içinde FAA, Mart 2019’da MAX uçağının uçuşunun durdurulması yasağını kaldıracaktır.
Bununla beraber uçaklar hemen hizmete dönemeyecektir. FAA, tekrar uçmasını onaylamadan önce her bir uçağın incelenmesini planlayarak, gerekli tüm değişikliklerin ve güncellemelerin yapıldığından emin olacaktır. Geçmişte bu, Boeing’e devredilmiş bir görevdi.
Havayolu danışmanı R.W. Mann, Business Insider’a verdiği demeçte, “Uçuşa elverişli olarak ayrı ayrı yeniden onaylanmadan önce her bir uçağın başarılı, eksiksiz ve işlevsel bir test uçuşu gerekecektir” dedi. “Bu, tam anlamıyla filo çapında yeniden sertifikalandırma olmayıp kuyruk numarası yaklaşımına göre yapılacak uygulama olup, dolayısıyla daha önce tahmin edilenden daha hantal ve pahalı bir operasyon olacaktır” dedi.
Havayolları, pilotlarını FSB standardına göre eğitmekten sorumlu olacaktır.
Bu arada, uluslararası düzenleyiciler FAA uyarınca kendi uçuşun durdurulması yasağını kaldırmayı veya kendi incelemelerini sonuçlandırmayı seçebilirler. Hem Avrupalı hem de Kanadalı yetkililer uçağı bağımsız olarak onaylayacaklarını söylediler ve süreç içerisinde her ikisi de sertifika uçuşları gerçekleştirdiler, bu nedenle karar muhtemelen FAA’nın Uçuşun durdurulması yasağını kaldırdıktan hemen sonra verilecektir.
Son olarak, havayolları güncellemeleri yükledikçe ve pilotlarını eğittikçe, uçakları depo bakımından çıkarmak ve 18 aydan uzun süredir yerde duran uçaklarını inceleyerek ve onları uçuşa uygun hale getirmek için çalışmalarını sürdüreceklerdir.
Muhtemelen uçak, tatil seyahat sezonunun başlangıcında ABD havayollarının yolcu hizmetlerine yeniden girebilecektir.
Son günlerde ABD Kongresi, FAA ve Boeing’den gelen bilgiler, MAX’ın tekrar ticari uçuşa dönebilmesi için devam eden sürecin sonuna gelindiğini göstermektedir, kısa süre sonra FAA operatörler için onaylanmış AD’ni yayınlayarak Eğitim ve Uçakların uçuşa hazırlanması için gerekli süreci başlatacaktır.
Hep beraber süreci takip ediyor olacağız.
Sağlıkla Emniyetli Uçuşlar Dileriz
Eyup Turşucu
Kaptan Pilot(E)
Kaza Araştırma Uzmanı
