Boeing Pazartesi günü yaptığı açıklamada, en büyük satış gerçekleştirilen 737 MAX jet uçağının iki ölümcül kazasının sonucu olarak Ocak 2020’de üretiminin askıya alınacağını duyurdu; 20 yıldan fazla bir süredir bu ilk kez oluyor.
Şirket, 737 MAX’in hizmete geri dönmesi için gerçekçi olmayan tahminlerin ortaya çıkması nedeniyle düzenleyicilerden, tedarikçilerden ve havayolları tarafından eleştirildi.
Boeing’in kazaların nedeni olarak görülen stall önleme sisteminin düzeltilmesi ve yeni pilot eğitim materyallerinin onaylanması konusundaki öngörülerinin zaman içindeki değişimi aşağıda sunulmuştur;
12 Aralık 2019 – Boeing, 737 MAX’ın FAA’nın uçağın 2020’den önce uçmayacağını açıklamasının ardından Aralık ayında uçuşa devam etmesi için yasal onay alma hedefinden vazgeçti.
11 Aralık 2019 – FAA başkanı Steve Dickson, 737 MAX’in 2019’un sonundan önce uçmayacağını söyledi.
15 Kasım 2019 – FAA başkanı, ekibine 737 MAX’i incelemelerinde “ne kadar zaman gerekiyorsa onu kullanın” dedi.
11 Kasım 2019 – Boeing, FAA’nın uçağın Aralık ayında uçuşa geri dönüş için onay vermesinin beklendiğini ve ticari uçuşların Ocak ayında başlayabileceğini öngörüyor.
7 Kasım 2019 – ABD ve Avrupa’daki düzenleyiciler, Boeing’den önerdikleri 737 MAX yazılım düzeltmesiyle ilgili belgelerin gözden geçirmesini istiyor.
24 Ekim 2019 – Boeing, FAA’nın 737 MAX’ı dördüncü çeyrekte uçuracağını ve ilk çeyrek karında düşüşe rağmen hisse senetlerinin yükselmesini beklediğini belirtti. FAA, gözden geçirme için “birkaç hafta” daha gerektiğini söyledi.
18 Temmuz 2019 – Boeing, 737 MAX’ın ABD’de hizmete geri dönüşünün yasal onayının beklendiğini diğer yasal gereksinimlerin dördüncü çeyreğin başlarında başlayacağını belirtti.
27 Haziran 2019 – Boeing, FAA test pilotlarının 737 MAX simülatöründe uçuş kontrol bilgisayarının potansiyel arıza senaryolarını gözden geçirmesi sırasında ortaya çıkan yazılımla ilgili yeni tanımlanan bir sorunu çözmenin en az Eylül ayına kadar süreceğini söyledi.
16 Mayıs 2019 – Boeing, 737 MAX jetleri için yazılım güncellemesini yaptığını ve FAA’na pilot eğitim planını sunma sürecinde olduğunu söyledi.
6 Nİsan 2019 – Boeing, aylık 737 MAX üretimini yaklaşık % 20 oranında azaltacağını söyledi; ABD ve havayolu yetkilileri, uçağın en az iki ay boyunca uçuşunun durdurulacağına inandıklarını söyledi.
13 Mart 2019 – FAA, iki ölümlü kaza arasındaki benzerliklere dair kanıtlar göstererek 737 MAX’ın uçuşunun durdurulması konusunda büyük küresel düzenleyicilere katıldı.
12 Mart 2019 – FAA, Boeing’in Nisan ayında uygulayacağı 737 MAX tasarım değişikliklerinin aylar süreceğini söyledi.
10 Mart 2019 – Etiyopya Havayollarının 737 MAX uçak kazasında 157 kişi yaşamını kaybetti.
30 Kasım 2018 – Boeing, altı ila sekiz hafta içinde 737 MAX için bir yazılım güncellemesi başlatma planlarını tartışıyor , bu çalışmanın Lion Air ekibinin karşılaştığı senaryoyu ele almaya yardımcı olacak.
13 Kasım 2018 – FAA, Boeing, Lion Air kazasının ardından 737 MAX jetindeki yazılım veya tasarım değişikliklerine duyulan ihtiyacı değerlendirdiklerini söylüyor.
29 Ekim 2018 – Endonezya’da Lion Air 737 MAX uçağı düştü ve uçaktaki 189 kişinin hepsi yaşamını kaybetti.
Reuters’nin derlediği bilgilere göre, diğer otorite ve FAA’nın süreçteki girdilerine ve halen devam eden teknik gereklik ve eğitim programlarına bağlı olarak Boeing iş programının önceden tasarladığı şekilde devam etmeyeceğini görerek ön almış ve MAX’ın üretimini geçici olarak durdurmuştur. Bundan sonraki süreçte teknik ve eğitime yönelik eksiklik ve onay sürecini hızlandırmaya gayret göstereceği değerlendirilmektedir.
2020 yılının B737 MAX uçaklarının tüm problemlerinin çözülerek emniyetle tekrar uçuşa başladığı bir yıl olmasını dileriz
Emniyetli uçuşlar
Eyup Turşucu
Kaptan Pilot (E)
Kaza Araştırma Uzmanı