Boeing Çarşamba günü yaptığı açıklamada, Polonyalı havayolu şirketi Enter Air’in iki adet 737 Max jet siparişi verdiğini ve jet üreticisinin önerisiyle, havayolunun hala uçuşları durdurulmuş olan Max jetine olan bağlılığını genişletmek için iki opsiyon daha aldığını söyledi. Anlaşma, Boeing’in Renton yapımı 737 Max için sekiz aydan uzun bir süredir ilk siparişiydi.
Alıcılar sadece Temmuz ayında uçak kiralama şirketlerinden 15’i AerCap ve 20’si Kuveytli uçak Alafco tarafından yapılan anlaşmalar dahil 43 adet 737 Max siparişini iptal edildi. Chicago merkezli jet üreticisinin toplamda 416 Max sipariş iptal edilmiş oldu.
Boeing ve Enter Air ayrıca, 346 kişinin ölümüne neden olan iki 737 Max kazası sonrasında filosunun Mart 2019’da uçuşlarının durdurulmasının ardından Polonyalı havayolu şirketinin uğradığı mali zararları telafi etmek için bir anlaşmayı da tamamladıklarını söyledi. Boeing ve Enter Air, anlaşmalarının ayrıntılarının gizli olduğunu, ancak tazminatın “çeşitli şekillerde karşılanacağını ve belirli bir süreye yayılacağını” sözlerine ekledi.
Polonya’nın en büyük charter havayolu şirketi olan Enter Air, bir B737 uçağıyla 2010 yılında seferleri başlattı. Bugün ise uçaklarının tamamı Boeing jetinden oluşan bir şirket olarak devam ediyor. Havayolunun filosunda 22 eski model 737 Yeni Nesil jet ve iki yeni 737 Max bulunuyor. Yeni satın alma sözleşmesi tamamen imzalanırsa, Enter Air’in 737 Max filosu 10 jete çıkacak.
Enter Air genel müdürü ve yönetim kurulu üyesi Grzegorz Polaniecki, Boeing haber bülteninde, “737 MAX’ın geçirdiği titiz kontrollerin ardından, uzun yıllar boyunca dünyanın en iyi uçağı olacağına inanıyorum,” dedi. Polaniecki, mevcut salgın ve Max krizine rağmen, havayolunun geleceği düşünerek Avrupa’da hava yolculuğuna dönüş için hazırlanmasının önemli olduğunu söyledi.
Boeing’in Ticari Satış ve Pazarlamadan sorumlu kıdemli başkan yardımcısı Ihssane Mounir, ilave 737 Max 8 jet siparişinin havayolunun “uçağa ve Boeing’in çalışanlarına olan güveninin” altını çizdiğini söyledi. Mounir, Boeing’in Enter Air ile on yıllık ortaklığını sürdürmeyi ve 737 uçak filosunun tamamını emniyetli bir şekilde ticari hizmete döndürmek için havayolu ile birlikte çalışmayı dört gözle beklediğini söyledi.
Avrupa havacılık emniyeti düzenleyicileri, Boeing’in Max’in uçuş kontrol sistemlerinde ve pilot eğitiminde yaptığı pek çok değişikliği henüz onaylamadı, bu nedenle jetin 2021’e kadar hizmete dönmesi pek olası değil.
Boeing, 737 Max için Kasım 2019’dan bu yana, 20’si kimliği belirsiz bir müşteri için ve 10’u Türkiye Antalya’da bulunan Türk-Alman havayolu Sun Express için olmak üzere toplam 30 sipariş aldığından bu yana hiç sipariş almamıştı.
Boeing, 2020’de Temmuz ayı sonuna kadar havayolu ve leasing müşterilerinin 416 Max siparişlerini iptal ettiğini veya başka uçak tiplerine dönüştürdüğünü söyledi. Uçak üreticisi ayrıca, alıcıların ödeme gücü ve yeteneği nedeniyle anlaşmaların çözülme riski altında olduğunu kabul eden muhasebe politikaları uyarınca resmi 737 Max stoğunu 448 azalttı. Sözcü Bernard Choi, bugün için Boeing’in resmi 737 üretim siparişinin 3.543 uçak olduğunu söyledi.
Haberde de vurgulandığı şekilde Max uçağının tekrar hizmete dönüş için emarelerin ortaya çıkmasıyla pandemi nedeniyle yaşanan krizin etkilerine rağmen havayolu işletmelerinden bazıları “kazan kazan” felsefesinden hareketle filosuna Max uçağı katmak için adım atmaya başladılar. Bu dönemde çok iyi şartlarda uçak sahibi olacakları veya kiralayacakları açık bir gerçektir.
Umarız en kısa sürede pandemi en azından kontrol altına alınarak dünya “yeni” de olsa normalleşmeye başlar. Kısa süre içinde havacılık sektöründe pozitif yönde gelişmeleri izlemek üzere tüm sektörümüze Sağlıklı emniyetli emniyetli uçuşlar dileriz.
Eyup Turşucu
Kaptan Pilot(E)
Kaza Araştırma Uzmanı