Boeing ve Alaska Air tarafından paylaşılan bilgilendirmelerde, 5 Ocak olayının ardından açılan davalara karşı şirketlerin verdiği ilk resmi yanıtlar yer almıştır.
Boeing ve Alaska Havayolları, Ocak ayındaki bir uçuş sırasında 737-Max 9 uçağının tapa kapısının patlaması sonucu düzinelerce yolcunun yaralanmasına neden olduğu iddia edilen yaralanmalarla ilgili her türlü hukuki sorumluluğu ayrı ayrı reddettiler.
Boeing, bu hafta düzinelerce Alaska Havayolları Uçuş 1282 yolcusu tarafından açılan toplu davaya verdiği resmi yanıtlarda, Ulusal Ulaşım Emniyet Kurulu’nun kapı fişinin yanlış takıldığını belirleyen ön bulgularını genel olarak kabul etti. Şirket ayrıca, CNBC ile yaptığı röportajda Boeing CEO’su Dave Calhoun’un olayı kamuoyuna “bizim hatamız” olarak tanımladığını da kabul etti.
Ancak Boeing, yolcuların iddia ettiği herhangi bir zarara ilişkin sorumluluğu reddetti ve davanın reddedilmesi gerektiğini söyledi. Şirket ayrıca, ürünlerinin “uygun olmayan şekilde bakımının yapılması veya Boeing dışındaki kişiler ve/veya kuruluşlar tarafından kötüye kullanılması” nedeniyle ortaya çıkabilecek herhangi bir yaralanmadan da sorumlu tutulamayacağını belirtti.
Benzer şekilde Alaska Havayolları, tapa kapının patlamasından kaynaklanan yaralanmaların “Davalı Boeing Company ve/veya Spirit AeroSystems dahil olmak üzere Alaska Havayolları’nın üzerinde hiçbir kontrolü olmayan kişi veya kuruluşların hatasından kaynaklandığını” iddia ederek sorumluluğu reddetti.
Alaska Havayolları ayrıca, kapı olayından önceki gün de dahil olmak üzere önceki ay içinde uçağın kabin basıncı uyarı ışığının üç kez etkinleşmesinin uçağın emniyetli olmadığı anlamına gelmesini veya bağlantılı olduğu iddiasını reddetti.
Toplu davaya katılan yolcuları temsil eden avukat Daniel Laurence, Çarşamba günü yaptığı açıklamada, Boeing ve Alaska Havayollarının “sorumluluğu kabul edip bu davayı arkalarında bırakmak istememelerine” şaşırdığını açıklamıştır. Laurence ayrıca olayın birkaç dakika sonra meydana gelmesi halinde herkesin hayatını kaybettiği bir kaza olabileceğini vurguladı.
Olay, 171 yolcu ve altı uçuş ekibi üyesini taşıyan Boeing ürünü uçağın, Kaliforniya’nın San Bernardino İlçesindeki Ontario Uluslararası Havalimanı’na gitmek üzere Portland Uluslararası Havalimanı’ndan havalanmasından kısa bir süre sonra meydana geldi. Yaklaşık 16.000 feet yüksekliğe ulaştıktan sonra tapa kapı patlayarak uçağın gövdesinde büyük bir delik meydana geldi ve uçak Portland’a geri dönmek zorunda kalarak emniyetle inişini tamamladı.
Boeing ve sorunlu 737 Max uçaklarına yeni bir inceleme getiren olayın ardından Federal Havacılık İdaresi, uçağın bazı modellerini geçici olarak yere indirdi. NTSB soruşturması, ilk olarak fişi sabitlemek için hiçbir cıvatanın takılmadığını ortaya çıkardı.
FAA, Boeing ve tedarikçisi Spirit AeroSystems üzerinde ayrı ayrı bir denetim başlattı ve “şirketlerin üretim kalite kontrol gerekliliklerine uymadığı iddia edilen çok sayıda örnek” tespit etti. İsmi açıklanmayan bir kaynağa göre Adalet Bakanlığı, yaşanan olayla ilgili ayrı bir cezai soruşturma başlattı.
MAX uçaklarının tasarım ve üretiminde yaşanan problemler, bunların şeffaf bir şekilde çözümü yerine saklanarak 346 kişinin yaşamının sonlandığı kazalara yol açması başlı başına yanlış giden birşeyler olduğunu ortaya koymuştu. Devam eden süreçte MCAS sorunu giderilmesine rağmen daha küçük ama sıkıntı yaratan problemler devam etti.
Önceki yaşananlardan açıkça görüldüğü gibi olayın sadece teknik süreçleri değil aynı zamanda hukuki süreçleri de söz konusu olmaktadır. Bu durum Boeing’e ek maliyetlere ve havacılık sektöründe imaj ve güven kaybına yol açmaktadır. Boeing yönetiminin halen hataların giderilmesine yönelik süreçlere ek olarak tüm süreçleri masaya yatırarak tekrar gözden geçirmesinin emniyetin arttırılmasında yararlı olacağı değerlendirilmektedir. Sektörün en önemli uçak üreticilerinden biri olan Boeing’in ürünlerinin sorunsuz olması sadece Boeing’in değil tüm havacılık sektörünün sürdürülebilir emniyetle operasyon yapmasını sağlayacaktır. En kısa sürede başka sorunların yaşanmayacağı MAX uçaklarının gökyüzünde yerini almasını ümit ediyoruz.
Emniyetli Uçuşlar dileriz
Eyup Turşucu
Kaptan Pilot(E)
Kaza Araştırma Uzmanı