Reuters’in verdiği bilgiye göre kongre müfettişlerine verilen ifadede, 737 MAX’ın geliştirilmesini denetleyen iki üst düzey Boeing yöneticisi, şirketin daha sonra iki ölümlü kazaya bağlı önemli bir kokpit sistemi hakkındaki kararlarını savundu.
737 MAX baş ürün mühendisi Michael Teal ve 737 MAX programının başkan yardımcısı ve genel müdürü Keith Leverkuhn, Mayıs ayında ABD Kongre Ulaşım ve Altyapı Komitesi araştırmacıları tarafından ayrı ayrı sorgulandı.
346 kişinin öldüğü İki kazadan sonra Mart 2019’dan bu yana uçağın iyileştirilmesiyle ilgili soruşturma hakkında önümüzdeki hafta nihai bir rapor yayınlayacak olan Kongre panelindeki araştırmacılara Leverkuhn, Uçakta yapılan iyileştirmelerin bir başarısızlık olarak görmediğini söyledi.
Leverkuhn, tek bir sistemden gelen veri ile çalıştığı için her iki ölümlü kazaya da yol açan MAX üzerindeki MCAS adlı yeni emniyet sisteminin gerekliliğini savunarak, uçak hizmete döndüğünde iki ayrı sensörden gelen verileri kullanacak şekilde iyileştirme yapıldığını belirtti. Bu yılın sonuna kadar hizmete dönüşün gerçekleşebileceğini söyledi.
Leverkuhn, “Anlayışımıza ve uçuş ekibinin eylemlerine ilişkin varsayımlarımıza dayanarak bunun bir hata olmadığını düşünüyorum” dedi. Leverkuhn daha sonra ifadesinde, “Açıkça hatalı olan, insan makine etkileşimi ile ilgili varsayımlarımızdı. Çünkü süreç, belirli bir arızaya pilot reaksiyonunun endüstri standardına dayanıyordu. Ve kaza sonrası açık olan şey, varsayımın yanlış olduğuydu.”
Kongre araştırmacıları ayrıca Boeing’in Federal Havacılık İdaresi’nin daha pahalı simülatör eğitimi isteyip istemediğinin etkisini belirlemek için herhangi bir dahili finansal analiz yapıp yapmadığını sorguladılar.
Teal, 737 MAX tasarımının simülatör eğitimini gerektirmesi durumunda, müşterilerin hayal kırıklığına uğrayabileceğini kabul ederken Boeing’in bunu yerine getireceğini söyledi.
Boeing geçen yıl, eğitimin gerekli olması halinde Southwest Airlines’na her bir MAX başına 1 milyon dolar ödemeyi kabul ettiğini doğruladı. Ocak ayında Boeing, rotayı tersine çevirdi ve MAX hizmete girmeden önce tüm pilotlar için simülatör eğitimi önereceğini söyledi.
Şimdi 777X projesi baş mühendisi olan Teal, Üreticinin 737 MAX kazalarının ardından bazı pilot varsayımlarını revize ettiğini söyledi. “Bu, şimdi yeni uçağa koyduğumuz bir öğrenim” dedi.
Görüşmeler, her iki yöneticinin de iyileştirmeler sırasında MCAS ve diğer MAX özellikleriyle ilgili bazı önemli ayrıntılardan habersiz olduğunu göstermektedir.
Boeing Pazar günü yaptığı açıklamada, çiftin yüzlerce mühendisin çalışmalarını denetlediğini “ve her tasarım kararına dahil olamayacağını ve her bir sistemle ilgili detaylı tasarım ve sertifikasyon çalışmalarını gerçekleştirmek için mühendislik uzmanlarına güvendiğini” söyledi.
Boeing, Leverkuhn’un uzun süredir planladığı gibi bu yılın başlarında emekli olduğunu doğruladı.
Reuters’in haberine göre MAX’in ticari uçuşa geri dönüşü sürecinde sona yaklaşılırken bilinmeyen detaylar da ortaya çıkmaya devam ediyor. Doğru olan, MAX’ın tasarımından bu yana her aşamada yapılan hataların, bu hataları yapanların ve sertifikasyon sürecinde hataları tespit edemeyenlerin ortaya çıkartılarak bedelinin ödenmesiyle ve kısacası her bakımdan kabul edilebilir emniyetli bir uçağın uçuşa verilmesi olacaktır.
Sağlıklı Emniyetli Uçuşlar dileriz
Eyup Turşucu
Kaptan Pilot (E)
Kaza Araştırma Uzmanı
