22 Mart 1913’den, 22 Mart 2001’e tarihe geçen ve tarihe tanıklık eden, sadece Türk değil Dünya havacılığının önemli isimlerinden olmayı başaran Sabiha Gökçen. Türk Hava Kuvvetleri sayfasındaki bilgilerle göklerin kızı Sabiha Gökçen’i doğum ve ölüm yıl dönümünde bir kez daha saygı ve özlemle anıyoruz.
O, Atatürk’ün manevi kızıydı.
O, dünyanın ilk kadın savaş pilotuydu.
O, çağdaş Türk kadınının simgesiydi.
O, Ata’nın bir emanetiydi.
O, ulusumuzun kıvancıydı.
O, bir bahar sabahı ayrıldı aramızdan.
Görünmez oldu.
Ama içimizde, aramızda, isteyen herkesin görebileceği bir yerde!…
Türk Hava Kuvvetlerinin ilk askerî kadın pilotu, Yüce Önder ATATÜRK’ün manevi kızı Sabiha GÖKÇEN’dir.
22 Mart 1913’te Bursa’da doğan Sabiha GÖKÇEN, 1925 yılında ATATÜRK’ün Bursa’ya yaptığı bir gezi sırasında ATATÜRK tarafından manevi evlat olarak alınmıştır. ATATÜRK’le birlikte Ankara’ya gelen Sabiha GÖKÇEN Ankara’da Çankaya İlkokulu’nu bitirdikten sonra İstanbul’da Arnavutköy Kız Koleji ve Üsküdar Amerikan Kız Koleji’nde öğrenim görmüştür.
Sabiha GÖKÇEN’e “GÖKÇEN” soyadı da henüz havacılıkla ilgisinin olmadığı 1934 yılında ve soyadı Kanunu’nun çıktığı günlerde ATATÜRK tarafından verilmiştir.
Sabiha GÖKÇEN, GÖKÇEN soyadını aldıktan yaklaşık bir yıl sonra 4 Mayıs 1935 tarihinde havacılığa ilk adımı atmış ve TÜRKKUŞU’nda paraşüt ve planörcülük eğitimi görmüş, A ve B brövelerini almıştır. Müteakiben, 10 Temmuz 1935’te Rusya’daki Koktebel Yüksek Planörcülük Okulu’na bir grup Türkle birlikte (yedi erkek ve bir kız öğrenci) eğitime gönderilmiş ve burada 6 ay planörcülük eğitimi görmüştür.
Türkiye’ye döndükten sonra, Eskişehir Tayyare Mektebi’nde (Uçuş Okulu) görevli Bnb.Savmi UÇAN ve Muhittin Bey tarafından özel olarak uçuş eğitimine tabi tutulmuştur. Bayan Gökçen 24 Şubat 1936 tarihinde ilk defa motorlu tayyarede uçuşa başlamıştır. Bu eğitimde gösterdiği başarılarından dolayı ATATÜRK’ün, Sabiha GÖKÇEN’e söylediği sözler aşağıda belirtilmiştir.
“Beni çok mutlu ettin… Şimdi artık senin için planladığım şeyi açıklayabilirim… Belki de dünyada ilk askerî kadın pilot olacaksın… Bir Türk kızının dünyadaki ilk askerî kadın pilot olması ne iftihar edici bir olaydır, tahmin edersin değil mi? Şimdi derhâl harekete geçerek seni Eskişehir’deki Tayyare Mektebi’ne göndereceğim. Orada özel bir eğitim göreceksin ”
O dönemde, kızlar askerî okullara öğrenci olarak alınmıyorlardı. Bu özel muamele, Sabiha GÖKÇEN’in şahsında gelecek kuşaklar için bir deneme ve hazırlık mahiyetinteydi. Çünkü, çeşitli konuşmalarında belirttiği gibi, ATATÜRK; Türk kadınının her alanda başarılı olacağına inanıyor, onun, savaş sırasında erkeği ile nasıl birlikte cepheden cepheye koştuğunu tekrarlayarak, asker olabileceği düşüncesini de belli etmeye çalışıyordu. Bu düşüncesini ispat edebilmek için de eline güzel bir fırsat geçmişti.
Sabiha GÖKÇEN’e özel bir üniforma giydirilerek Eskişehir Tayyare Mektebi’nde (Uçuş Okulu) 1936-1937 döneminde on bir ay eğitime tabi tutulmuş ve brövesini aldıktan sonra da savaş pilotu yetiştirilmek üzere Eskişehir’deki 1’inci Tayyare Alayı’nda (Hava Alayı) altı ay görev yapmıştır. 1’inci Tayyare Alayı’nda (Hava Alayı) yaptığı görev sırasında çeşitli askerî manevralara ve 1937 yılındaki Dersim Harekâtı’na savaş pilotu olarak katılan Sabiha GÖKÇEN’e, Genelkurmay Başkanlığı tarafından bir takdir, Türk Hava Kurumu tarafından da “Murassa (İftihar) Madalyası” verilmiştir.
Sabiha GÖKÇEN, Eskişehir 1’inci Tayyare Alayı’ndan sonra TÜRKKUŞU’nda 1938 yılında Başöğretmen olarak göreve başlamış ve uzun yıllar TÜRKKUŞU’nda görev yaptıktan sonra Mayıs 1954 tarihinde bu görevden ayrılmıştır.
Bu arada, VULTEE-V tipindeki bir uçakla, İstanbul-Atina-Selanik-Sofya-Belgrat-Bükreş-İstanbul güzergâhında “Balkan Turu” yapmıştır. 16 Mayıs 1938 tarihinde başlayan ve beş gün süren bu “BALKAN TURU”nu Sabiha GÖKÇEN tek başına gerçekleştirmiştir.
Türk Hava Kuvvetleri’nin ilk askerî kadın pilotu olan Sabiha GÖKÇEN, 22 Mart 2001 tarihinde vefat etmiştir.
