Havalimanlarında yanlış uçağa binmenin çeşitli gerekçeleri olabiliyor. Son anda değişen uçak biniş kapıları, yolcuların en fazla mağdur oldukları durumların başında. Özellikle bağlantılı uçuşlarda böylesine bir yanlışlık, yolcunun uçağını kaçırmasına bile sebep olabiliyor. Bir de fazla sık olmasa da; havalimanı kodları sebebiyle bırakın yanlış uçağa binmeyi yolcunun kendisini bambaşka bir yerde bulması da söz konusu. Mesela, Grenada’ya mı yoksa Granada’ya mı gidiyorsunuz? Biletinizi iyice kontrol etmediyseniz, yeni bir meydana hoş geldiniz faslına ve sonrasına hazır olun.
Özellikle büyük havalimanları, eğer ilk defa kullanıyorsanız size yeterince karışık gelecektir. Ayrıca havalimanı kodlarının birbirine yakın ve benzer olması dikkatli olmamanız halinde size en başta, daha bilet alma aşamasında sürpriz yapabilir. Dünya genelinde pek çok yolcu, uçak biletlerini yanlış havalimanına aldığını öğrendiğinde asıl büyük problemlerle işte o an karşılaşıyor. Artık uçak biletleri acentelerden veya havayollarının bilet satış ofislerinden alınmıyor. Yoğunlukla internet üzerinden çeşitli mecralardan veya çağrı merkezlerinden bilet alındığı için meydana gelen yanlışlıkların düzeltilmesinde sorunlar yaşanıyor.
ŞEHİRLERE DİKKAT!
İsim benzerliği, yakın telaffuzlar, havalimanı kodlarının benzeşmesi gibi pek çok sebeple yolcular yanlış bilet alabiliyor. Yanlışlık yapılan veya karıştırılan bir diğer husus ise birden fazla havalimanıyla hizmet veren Los Angeles, Londra, New York ve İstanbul gibi şehirlere yolculukta, yanlış meydanın seçilmesinde yaşanıyor. Türk Hava Yolları ile yurtdışından İstanbul’a gelen yabancı tanıdıklarım arasında Atatürk Havalimanı yerine Sabiha Gökçen’e bilet alanları biliyorum. Hesaplı bilet arayanlar, uygun zaman dilimini sorgulayanlar bir süre sonra kendi kriterleri içinde kayboluyor ve yanlış meydana bilet alabiliyor. Bu tarz hataları en aza indirmek için yanınızda mutlaka kalem, kâğıt bulundurun ve not olmayı unutmayın. Bu hafta en çok karıştırılan havalimanlarının bir kısmını sizin için derledim.
GÜNEŞ YERİNE KAR FIRTINASI: SIDNEY – NOVA SCOTIA
Kanada’nın kuzeybatısında, Atlantik Okyanusu kıyısındaki Nova Scotia, Kıbrıs’ın beş katı büyüklüğünde bir yarımada. Bölgenin yoğun nüfuslu şehrinin adı da Sidney. Nova Scotia’daki Sidney’de güneşin tadını çıkarmayı bekleyerek yola çıkan pek çok insan kendini Avustralya’da buz gibi Sydney’de bulabiliyor. Son olarak geçtiğimiz mart ayında, 18 yaşında Amsterdamlı Milano Schipper, sırt çantasını hazırlayıp plajların tadını çıkarmak için yola düştü. Bunun yerine kendini kar fırtınasının ortasında buldu. Schipper, uçak kalktıktan sonra önündeki ekranda uçuş planını gördüğü an yanlış yere gittiğini fark etti.
Bu olay o kadar fazla sayıda yaşanmış ki bir dönem, Nova Scotia’ya “Yanlış Sidney’e Hoş Geldiniz” temalı bir tanıtım programı oluşturulması bile gündeme gelmiş. 2002’de bir İngiliz çift, 2008’de Arjantinli bir kadın, 2009’da Hollandalı dede ile torunu ve 2010’da bir İtalyan çift yanlış Sidney’e uçmuş…
HANGİ BIRMINGHAM? ABD Mİ, İNGİLTERE Mİ?
İngiltere’nin ikinci büyük şehri Birmingham ile ABD’nin Alabama eyaletindeki Birmingham – Shuttlesworth Havalimanı en çok karıştırılanlar arasında üst sıralarda yer alıyor. En son 2016 Mayıs’ta İngiliz Richella Heekin, erkek arkadaşı Ben Marlow’u 30. yaş günü hediyesi olarak Las Vegas’a götürmek istemiş. İnternetten bilet alırken Birmingham’ları karıştıran Heekin, 2 yıldır hayalini kurduğu tatile çıkamamış. Çift Birmingham Havaalanı’na geldiğinde, American Airlines’ın kontuarlarının kapalı olduğunu görmüş.
Görevliler, yapılan yanlışlığı ortaya çıkarınca çift bir anda gözyaşlarına boğulmuş.
YENİ ZELANDA AUCKLAND – AMERİKA OAKLAND
Michael Lewis, uzunca bir Avrupa tatilinin ardından Londra’dan uçağa bindiğinde Oakland’daki evine dönmeyi amaçlıyordu. Ama kendisini bir anda Yeni Zelanda’nın Auckland şehrinde buldu. Londra’dan Los Angeles’a Air New Zealand uçuşuna bilet alan Lewis, Oakland için Los Angeles’ta farklı bir havayoluna geçecekti. Londra’dan kalkan Air New Zealand uçağı da Los Angeles’ta yolcu indirip bindirdikten sonra Auckland’a gidiyordu. Los Angeles’e indiklerinde yorgun ve uykusuz olan Lewis, uçaktan inen kalabalığı bekleme salonuna kadar takip etti. Görevliler, Auckland’a devam edecek yolcuları uçağa geri davet ettiğinde Auckland’ı “Oakland” olarak anlayan Lewis, uçağa geri bindi ve kendini Yeni Zelanda’da buldu. Durumu indikten sonra fark eden dalgın yolcu ertesi gün yine çok uzun bir seyahat ile Los Angeles’a geri gönderildi.
İSPANYA’DA GRANADA – KARAYİPLER’DE GRENADA
Bir harfin ne büyük fark yarattığını gözler önüne seren hikâyenin kahramanları ABD’li bir çift. 2014’te, İspanya’nın Granada kentinde tarihi bir tur planlayan çift, uçağın haritasında İspanya yerine Karayipler’deki Grenada adasına yönlendiğini gördükleri anda şok geçirdi. Bu hatayı yapan ilk yolcular da değildi. Havayolunun geçmişinde bu hataya düşen onlarca yolcunun kaydı bulunuyor. Örneğin 2013’te Lamenda Kingdon, İngiltere’den Granada’ya iki saatlik bir yolculuk beklerken, kendisini Grenada’ya yapılan 10 saatlik bir uçuşta buldu.
HAVALİMANLARI KODLARINA ALDANMAYIN!
Bazen de havaalanlarının kodlarına bakarak yanlış yapmak mümkün. Örneğin ABD’nin Missouri eyaletinin en büyük üçüncü şehri Springfield’in havaalanı (SGF) iken Illinois eyaletinin başkenti ve Chicago’dan sonra en büyük şehri olan Springfield’ın havaalanı kodu (SPI). California’daki San Jose (SJC) iken Kosta Rika’daki San Jose (SJO).
KOD YORUMU YAPMAYIN SORUN
ONT kodlu Ontario Havalimanı’nın Kanada’da olmasını bekleriz, ama aslında California’da. İtalya’nın Cenova şehrindeki havalimanı “GOA” ile Hindistan’daki Goa şehrinin havalimanının kodu “GOI”. Nijerya’nın Lagos şehrindeki havalimanının kodu LOS iken Las Vegas’ın kodu LAS. Santiago’ları sakın unutmayın! Şili’deki (SCL), İspanya’nın Galiçya bölgesindeki (SCQ). Fransız Polinezyası’ndaki Tatapoto (TKV) yerine yine Fransız Polinezyası’ndaki Takapoto’ya (TKP) gitme ihtimaliniz son derece yüksek. ABD’de Dallas ile Washington Dulles Havalimanı da karıştırılmaya son derece müsait.
Havalimanı kodlarını kim nasıl veriyor?
Havacılık mevzuatını farklı ülkeler ve kıtalar arasında garanti altına almak ve standardizasyonunu sağlamak için; havalimanlarına iki ayrı resmi kuruluş kod tayin ediyor.
ICAO Kodu: Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) 4 harften oluşan kodlar belirliyor. Bu sistemde ilk harf havalimanının bulunduğu kıtayı, ikinci harf ülkeyi, geriye kalan 2 harf ise havalimanının kendisini ifade ediyor. Örneğin İstanbul Atatürk LTBA, Sabiha Gökçen ise LTFJ.
IATA Kodu: Uluslararası Hava Taşımacıları Birliği (IATA) ise bize çok daha tanıdık olan, 3 harfli kodları tayin ediyor. Havaalanı kodlama sistemi ilk olarak 1930’lu yıllarda iki harfli kodlarla başladı. 1940’ların sonunda havaalanı sayısının çok artması sebebiyle 3 harfli kod sistemine geçildi. IATA, standartlaştırılmış bir sisteme ihtiyaç duyulduğunu açıklayarak 1960’lı yıllarda 4 harfli kod sistemini devreye soktu.
Türkiye’deki bazı havalimanlarının IATA kodları şöyle:
IST: İstanbul Atatürk
SAW: Sabiha Gökçen
ESB: Ankara Esenboğa
ADB: İzmir Adnan Menderes
AYT: Antalya Havalimanı
(Güntay Şimşek-Habertürk)
