Değerli okuyucular,
Havacılık dünyası sürekli gelişiyor; teknolojik yenilikler, güvenlik önlemleri, eğitimdeki yeni yaklaşımlar ve sürdürülebilirlik çalışmalarıyla her geçen gün daha da zenginleşiyor. Bu dinamik ve yenilikçi dünyada, akademik araştırmaların ve bilimsel çalışmaların önemi ise tartışılmaz. Bu yüzden havacılık alanında bilimsel çalışmaları takip eden ve üretmeye çabalayan biri olarak, bu köşede Gökyüzünde Bilim: Havacılık Dünyasında Araştırma ve Yenilik Yolculuğu dizisi altında havacılık alanında yapılan farklı akademik çalışmaları sizlerle paylaşmaya başlıyorum. Amacım, sektördeki profesyoneller, öğrenci ve meraklılar için bilgilendirici, ilham verici ve gelişime katkı sağlayacak içerikler sunmak. Uçuş güvenliğinden yapay zekâya, insan faktörlerinden çevresel sürdürülebilirliğe kadar geniş bir yelpazede yapılan bu çalışmalarla, sizleri havacılık dünyasının akademik yüzüyle buluşturmayı hedefliyorum. İnovasyonun izinde bu yolculuğun tüm okurlar için keyifli olmasını dilerim.
Bu dizin altında bu hafta sizlerle paylaşmak istediğim ilk çalışma, Jonah O. Gonzalo (2024) tarafından geçtiğimiz Ağustos ayında yayımlanmış olan Havacılık Eğitiminde Dijital Dönüşüm: Bilgi İletişim Teknolojisi Araç ve Tekniklerinin İncelenmesi adlı makale. Konusu ve güncelliği itibariyle dikkatimi çeken bu çalışmada havacılık eğitimindeki dijital dönüşümün bilgi ve iletişim teknolojileri (ICT) araçları ve teknikleri aracılığıyla nasıl gerçekleştirildiği incelenmiş. Çalışmada, havacılık eğitiminde kullanılan çeşitli BİT araçlarının etkileri ve bu teknolojilerin benimsenmesinde rol oynayan faktörler de ele alınmış.
Çalışma, havacılık eğitiminde kullanılan BİT araçlarının kapsamını, işlevlerini ve entegrasyon süreçlerini anlamak için mevcut akademik literatürü kapsamlı bir şekilde analiz etmeyi amaçlamıştır. Aynı zamanda araştırma, bu araçların havacılık eğitimine entegrasyonunu etkileyen faktörleri tanımlayarak, dijital dönüşümün eğitime sağladığı katkıları detaylandırmayı hedeflemektedir. Çalışmanın yürütülmesi aşamasında, sistematik bir literatür tarama yöntemi kullanılarak Google Scholar, ResearchGate ve ScienceDirect gibi veritabanlarından, havacılık eğitiminde BİT araçları ve teknikleri ile ilgili on makale ve BİT benimseme faktörlerini inceleyen beş makale toplanmış ve incelenmiştir.
Çalışmanın sonucunda ise ilk olarak dijital dönüşüm bağlamında havacılık eğitiminde yaygın olarak kullanılan bazı önemli BİT araçlarını belirlenmiştir. Bu araçlar şu şekilde kategorize edilmektedir:
TPACK Çerçevesi (Teknolojik Pedagojik İçerik Bilgisi): Eğitmenlerin dijital kaynakları derslerine entegre etmelerini sağlayan bir yapı sunmaktadır.
Sanal Gerçeklik (VR) ve Artırılmış Gerçeklik (AR): Gerçekçi simülasyon ortamları sağlayarak öğrencilerin beceri gelişimini desteklemektedir.
Özelleşmiş Bilgisayar Araçları: Örneğin, pilotların dinleme becerilerini geliştirmek için tasarlanmış bilgisayar tabanlı dil eğitim araçları.
Büyük Veri ve IoT (Nesnelerin İnterneti): Eğitimde veri analizi ve karar verme süreçlerine katkıda bulunarak mühendislik tasarımlarını iyileştirmektedir.
Bulut Bilişim ve Web 2.0 Araçları: Ortak çalışma ortamları yaratarak öğrenciler ve eğitmenler arasında kaynak paylaşımı sağlamaktadır.
Simülatör Teknolojisi: Havacılık sektöründe çeşitli operasyonel senaryoların güvenli bir ortamda deneyimlenmesine olanak tanımaktadır.
Kanıta Dayalı Eğitim (EBT): Veriye dayalı pilot yeterliliklerini değerlendiren ve eğitim kalitesini artıran bir eğitim paradigması sunmaktadır.
Yapay Zeka (AI): Karar verme süreçlerini optimize etmek için kullanılmakta olup, büyük veri analizleri ve karar destek sistemleri gibi araçları içermektedir.
Bulguların devamında ise BİT araçlarının havacılık eğitiminde benimsenmesini etkileyen faktörler şu şekilde sıralanmaktadır:
Sosyal Etki ve Çaba Beklentisi: Öğrencilerin ve eğitmenlerin BİT araçlarını kullanma konusunda çevrelerinden gelen teşvikler ve kullanım kolaylığı algısı.
Motivasyon ve Algılanan Yararlılık: Kullanıcıların, BİT araçlarının akademik veya profesyonel başarılarına katkıda bulunacağına dair inançları.
Davranışsal Kontrol ve Üniversite Desteği: Teknolojiyi kullanabilme yeterliliği, internet erişimi gibi kolaylaştırıcı faktörlerin bulunması.
Organizasyon Kültürü ve İçerik Kalitesi: Eğitimde kullanılan dijital kaynakların niteliği ve organizasyonel destek.
Kurumsal ve Teknolojik Faktörler: Altyapı, kurumsal politikalar ve destek sistemlerinin sağladığı kolaylıklar.
Lojistik Zorluklar ve Eğitmen Tutumları: Teknik destek, eğitim materyallerinin erişilebilirliği ve eğitmenlerin BİT’ne adaptasyon süreçleri.
Sonuç olarak bu çalışma, havacılık eğitiminde dijital dönüşümün eğitim verimliliğini artırdığını, öğrenci motivasyonunu ve katılımını güçlendirdiğini göstermektedir. Ayrıca, BİT araçlarının kullanımının eğitim programlarını daha esnek ve uyarlanabilir hale getirdiği vurgulanmaktadır. Eğitimde bu araçların benimsenmesi, operasyonel süreçlerin kalitesini artırırken, öğrencilerin dijital ortamda gelişimlerini desteklemektedir. Eğitim programlarının kişisel öğrenme stillerine uygun hale getirilmesi, bireysel ihtiyaçlara yönelik eğitim sağlama kapasitesini yükseltmektedir.
Ben de bu çalışmanın havacılık eğitiminde dijitalleşme, pilotlar, hava trafik kontrolörleri, bakım uzmanları gibi profesyonellerin becerilerinin geliştirilmesine katkıda bulunarak sektörde güvenliği ve verimliliği artırma amacıyla günümüzdeki akademik havacılığa katkıda sağladığını düşüncesi ile sizlerle paylaşmak istedim.
Sonraki yazıda yenilikçi bir diğer çalışma ile buluşmak üzere.
Kaynakça
Gonzalo, J. O. (2024). Digital Transformation in Aviation Education: A Review of ICT Tools and Techniques. American Journal of Education and Technology, 3(3), 63-70.
Öğr.Gör.Deniz TÜRKMEN
Eskişehir Teknik Üniversitesi
Yabancı Diller Yüksekokulu
