Geçen hafta içinde New York’tan Hong Kong’a Cathay Pacific’e aittB 777 yolcu uçağı, daha çok güneş fırtınası veya güneş patlaması olarak adlandırılan jeomanyetik bir fırtınanın içinden geçtikten sonra Osaka’da “teknik bir iniş” yapmak zorunda kaldı.
Güneş fırtınası, güneşin aniden muazzam miktarda enerji salmasıyla meydana gelen muhteşem bir kozmik olay olay. Bu enerji kendisini elektromanyetik radyasyon (X ışınları ve ultraviyole ışınları gibi) ve yüklü parçacıklar (temel olarak protonlar ve elektronlar) şeklinde gösteriyor. Bu parçacıklar ve radyasyon baş döndürücü hızlarda uzaya yansıtılır. Güneş fırtınaları Güneş’in manyetik aktivitesiyle bağlantılı ve genellikle Güneş lekelerinin yakınında, Güneş yüzeyindeki daha karanlık, daha soğuk bölgelerde meydana gelir.
Güneş fırtınası, çeşitli nedenlerden dolayı gerçekten de havacılık için potansiyel bir tehlike oluşturabilir:
- İletişim Kesintileri: Güneş fırtınaları, uçakların kullandığı radyo iletişimlerini ve navigasyon sistemlerini bozabilecek güçlü elektromanyetik dalgalar yayar. Bu, iletişimi zorlaştırabilir veya imkansız hale getirebilir ve navigasyon hatalarına yol açabilir.
- Artan Radyasyon: Güneş fırtınası sırasında yayılan parçacıklar, özellikle uçakların uçtuğu yüksek irtifalarda, Dünya atmosferindeki radyasyon seviyesini artırabilir. Bu radyasyona uzun süre maruz kalmak mürettebat ve yolcular için sağlık riskleri oluşturabilir.
- Elektrik sistemleri üzerindeki etkiler: Güneş fırtınalarının neden olduğu elektrik akımları, yerleşik ekipmanlar ve iletişim sistemleri de dahil olmak üzere uçağın elektrik sistemlerine zarar verebilir. Bu durum arızalara ve arızalara yol açarak uçuş güvenliğini tehlikeye atabilir.
- Kuzey Auroraları: Kuzey ışıklarından güneş fırtınaları sorumludur, ancak bu ışık olayları, özellikle kutup bölgelerinde, uçak iletişim ve navigasyon sistemlerine de müdahale edebilir.
Bu risklerle karşı karşıya kalınca havacılığı korumak için çeşitli önlemler uygulamaya konuldu:
- Uzay tahmini: Bilim insanları fırtınaları tahmin etmek ve havayollarını uyarmak için sürekli olarak güneş aktivitesini izliyor.
- Alternatif rotalar: Önemli bir güneş fırtınası durumunda, havayolları en fazla maruz kalan bölgelerden kaçınmak için uçuşlarının rotasını yeniden belirleyebilir.
- Ekipman takviyesi: Uçaklar, güneş fırtınalarının etkilerini sınırlamak için topraklama cihazları ve ekranlama gibi koruma sistemleriyle donatıldı.
- Mürettebat eğitimi: Pilotlar, güneş fırtınası acil durumlarıyla başa çıkmak için eğitiliyor ve uçak sistemlerinde kesinti olması durumunda nasıl müdahale edileceğini biliyor.
