Savunma sanayimizde gelişmeler her geçen yıl kendisini daha fazla hissettirmeye başladı. Böylece ithalat azalırken, ne kadar ihracat yapabileceğimiz ve hangi ülkelerle kontratlara imza atabileceğimiz konuşuluyor. Mesela Türk Havacılık ve Uzay Sanayii’nin (TUSAŞ), özellikle 2023’te açılım yaptığı Güney Amerika pazarıyla birlikte bu sene 2.5 milyar dolar değere ulaşacak kontratlara imza atabilecek duruma geldiğini öğrendim. Son 5 yılda toplam 2.5 milyar dolar ihracat yapan TUSAŞ’ın 2023 hedefi ise bir milyar dolar.
TUSAŞ yönetimi bu yıldan fazlasıyla ümitli. Sebebini anlayabiliyorum. Zira uzun yıllar platform araçlarını geliştirmekle geçti ve hepsi ürüne dönüştü. Artık güvenlik güçlerimiz tarafından çok verimli bir şekilde sahada kullanılıyor. En önemli etkenlerden birisi bu, diğeri rakipleriyle rekabet avantajı. Türk Silahlı Kuvvetleri, Emniyet, Jandarma gibi güvenlik güçlerimizin donanımları artık büyük oranda yerli ve milli ürünlerden oluşuyor. Yerli savunma ürünü geliştirmede ve kullanımında tecrübe kazandık. Geliştirip, kullanmak geleceği planlama açısından da işbirliği yapacağınız ülkeler cihetiyle de önemli.
TUSAŞ yaklaşık 5 yıldır istikrarlı büyüme stratejisiyle geçen dönemde özgün ürünlerinin pazarda yer almasını sağladı. 1 milyar doları geçen yıl olmak üzere son 5 yıl içinde 13 farklı ülkeyle toplamda 3.3 milyar dolarlık kontrat imzaladı. Platform araçları için yapılan anlaşmalar, satışlar uzun vadeli iş birliği anlamına geliyor. En az 15 yıl etkili oluyor. TUSAŞ platform araçlarıyla Aselsan, Roketsan, Havelsan gibi kuruluşlarımız başta olmak üzere birçok şirketin ürünü de yurtdışına pazarlanmış oluyor.
TUSAŞ’ta üretilen platformlardan 6 ülkeye ANKA İHA, 2 ülkeye AKSUNGUR İHA, 3 ülkeye ATAK helikopteri, 2 ülkeye HÜRKUŞ, 1 ülkeye ŞİMŞEK (Yüksek Hızlı Hedef Uçak Sistemi) satışı gerçekleştirilmiş. Bir kısmının teslimatları yapılmış bir kısmı devam ediyor. Anlaşma çerçeveleri de her zaman genişleme potansiyeli taşıyor.
Boeing ve Airbus gibi dünyanın en büyük uçak üreticileriyle çalışan TUSAŞ’ın son 3 yılda yaklaşık 2,5 milyar dolarlık yeni iş geliştirme kontratları imzaladığını biliyorum. Yani hem tasarlayıp, geliştirip, üretiyor hem de büyük şirketlerle iş birliğine de devam ediyor.
Fakat asıl ümitler ve beklentiler ülkemizin kuruluşunun 100’üncü yılına odaklanmış durumda. TUSAŞ’ın, 2023 yılı içinde seri üretimde olan özgün platformlardan ATAK helikopteri, ANKA ve AKSUNGUR İHA Sistemleri ve HÜRKUŞ uçağı için yurt dışında yeni satış ve kontrat beklentisi söz konusu. Beklenen rakam ise 2.5 milyar dolar.
Bakalım TUSAŞ daha önce girmediği Güney Amerika bölgesinde nasıl imkânlar yakalayacak? Uçak üreticileriyle de yeni iş geliştirme hedefi olarak bu sene için 550 milyon dolar söz konusu. Neticede beklenen 2023 yılı yurt dışı kontrat bedeli toplam 3 milyar dolar.
Yeni yıla çok tatsız hadiselerle başladık. İnşallah Cumhuriyetimizin 100’ncü ve TUSAŞ’ın 50’nci kuruluş yılı en azından savunma sanayimiz açısından güzel gelişmelerle neticelenir.