Türk kamuoyunca Türk Astronot olarak tanınan Halil Kayıkçı hakkında yazılan bir yazı akılları karıştır.
Yaklaşık üç yıldır kamuoyunca Türk Astronot olarak tanınan Uçak Mühendisi Halil Kayıkçı’nın aslında astronot sayılamayacağı üzerine Ekşi Sözlük üzerinde yazılan yazı akılları karıştırdı.
Astronot, Kozmonot ve Taikonot gibi unvanların ülkelerin uzay ajanslarının ya da ülke sivil havacılık kurumlarınca verildiğine dikkat çekilen yazı da Kayıkçı’nın aslında bir uzay turisti olduğu noktasına vurdu yapıldı.
feyeraben kullanıcı adlı kullanıcı tarafından Ekşi Sözlük’ta paylaşılan yazının tamamı şöyle;
kendisi türkiyenin ilk astronotu değildir, yolculuğunu gerçekleştirirse türkiye’nin uzaya çıkan ilk vatandaşı olacaktır. yani en fazla bir uzay turistidir, ki yolculuğunu da yapabileceği muallak.
her şey 2013 yılında bir reklam kampanyası ile başlıyor, “axe seni uzaya gönderiyor” sloganıyla yapılan bu kampanyada, axe ürünlerinin kodlarını toplayarak, ya da kendi üretiminiz bir axe reklamını insanlara izlettirerek ülke finallerine girebiliyorsunuz. anladığım kadarıyla astronotun suratına kendi suratınızı koyduğunuz videoyu izlettiriyorsunuz insanlara. en çok hit alanlar finale çağrılıyor.
türkiye’den seçilen üç kişi 2013 aralık ayında kennedy uzay merkezindeki finalde 107 kişinin arasında yerlerini alıyorlar. öyle bir reklam kampanyası ki, 107 kişiden sadece 23 kişinin seçileceği bu yarışma reality show olarak yayınlanıyor. 4 bölümlük reality show youtubedan erişilebiliniyor:
https://www.youtube.com/watch?v=nkimywpu0qa
https://www.youtube.com/watch?v=flehux_qkvu
https://www.youtube.com/watch?v=juh9voo75xk
https://www.youtube.com/watch?v=xinecc_f7zc
sonuçta halil kardeşimiz de yarışmayı kazanan 23 kişiden biri. ödül ise xcor şirketinin bir yörünge altı uçuşu. esasen finalde yapılan eleme, her ülkeden gelecek kişi sayısını indirmek için. yani türkiye’den finallere gelen üç kişiden, bir kişilik kotaya kimin gideceğinin belirlenmesine yarıyor. her neyse.
şimdi eğer halil bu uçuşu gerçekleştirirse, evet uzaya çıkan ilk türkiye vatandaşı olacak ama bu astronot olacağı anlamına gelmiyor. nedeni de astronotluğun aslında pilotluk gibi uçuş lisansı olan bir meslek olması, bunu ya nasa verebilir ya da federal havacılık ajansı (federal aviation agency). benzer şekilde kozmonotluk ve taykonotluk da, ilgili ülkelerin uzay ajanslarının belirlediği bir titr. faain verdiği ticari uzay lisansını sadece uzay mekiği pilotlar alabiliyor ve halil nasa mensubu değil. bu durumda halil’in olabileceği şey sadece bir uzay turistidir. maalesef her uzaya çıkan astronot olmuyor.
nasa gereksinimleri ve ticari astronotluk gereksinimleri burada.
bu durumda halil’in verdiği sunumlarda ve sosyal medya hesaplarında kendini astronotolarak tanıtması ciddi olarak sıkıntılı. en büyük nedeni de şu: halil kayıkçı “astronot olmak”tan para kazanıyor. modellik işleri yapıyor (bkz: morhipo) ve en son samsungun da reklam kampanyasında yer aldı.
işin en gülünç yanı astronot olur mu olmaz mı detayları bir yana kayıkçı büyük ihtimalle o turistik uzay yolculuğunu bile yapamayacak.
2014ten beri medyaya verdiği röportajlarda, uçuş tarihini (orjinal tarih 2014 eylülüydü) her seferinde ileri atan halil’in son beyanına göre uçuş 2017de gerçekleşecek. ama gerçekte xcor mekiklerinin argesini dururdu ve uçuşları süresiz olarak erteledi. 1 2
özetle, daha şirket uçuşlarının ne zaman başlayacağını söyleyemezken, halil’in 2017 diye tarih vermesi pek anlaşılır değil. işin en kötüsü ise halil’in bunu tek başına, sadece kendi medya kimliğini desteklemek için, ya da reklam geliri kazanmak için yapıyor olmaması. ama gençlere ilham vermek ve bilime motive etmek için okul okul dolaşıyor/dolaştırılıyor olması. bilim ve eğitim desteği için konuşturduğunuzu halil’i dinleyen bu öğrenciler, onun uzaya çıkamadığını duyunca nasıl hissedecekler acaba?
haydi özel okullar, liseler medyaya kanıp halil’i çağırıyorlar, peki bu yalana itü’nün ortak olmasına ne demek gerek?
özetle; türkiye’de bilimde emeğe, alın terine değil ambalaja ve halkla ilişkilere değer verildiğinin en son örneğidir kendisi.
