Dünya havacılık sektörü, uzun yılların sıkıntısını geride bırakarak 2016 yılını tarihi bir verimlilikle kapatacak gibi görünüyor. Türkiye havacılık sektörünün de ülkemize ve bölgemize özgün problemlere rağmen, bu mutlu tablodan payını alması gerekiyor. Ancak bunun için ilgili bakanlıkların ve özellikle sektörü çok iyi bilen Başbakan Binali Yıldırım’ın ilgisine ihtiyaçları var.
Habertürk’de yer alan Güntay Şimşek’in yazısına göre İrlanda’nın başkenti Dublin’de yapılan Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği’nin (International Air Transport Assocation-IATA) 72. Yıllık Genel Kurulu’na sektörde yaşanan olumlu hava damga vurdu. Dublin’de bir araya gelen dünya havacılığına yön veren isimler, sivil havacılığın mevcut sorunlarını ve geleceğine ilişkin konularını görüştüler. Türk Hava Yolları (THY) ile birlikte 264 havayolunu çatısı altında bulunduran ve toplam dünya hava trafiğinin yüzde 83’ünü temsil eden IATA’nın verileri, genel ekonomideki düşüşe rağmen çok pozitif sinyaller veriyor.
IATA Başkanı (Genel Direktör ve CEO) Tony Tyler, bu sene toplam 3.8 milyar kişinin havayoluyla seyahat etmesinin beklendiğine işaret ederek, global havacılık sektörünün düşük petrol fiyatlarının da yardımıyla kârlılıkta önemli bir ivme yakaladığını söyledi. Tyler, sektörde yaşanan iyi hava sonrası, IATA olarak havacılık sektörünün bu yılki kâr tahminlerini de 39.4 milyar dolar olarak yukarı doğru revize ettiklerini kaydetti.
IATA çatısı altında yer alan şirketlerin, bu seneki 4.5 milyar dolarlık revize edilen gelir yükselişinde tüm bölge ve kıtaların etkisi olduğunu ifade eden Tyler, Kuzey Amerika bölgesinin sektör kârına katkısının da yine yüzde 50’nin üzerinde olacağını vurguladı. Havayolu şirketlerinin yıllarca sermayeden yediklerine dikkat çeken Tyler, iki yıldır kârlılıkta olumlu bir çizgiyi yakaladıklarını söyledi.Tyler’dan satır başları şöyle:
GÜNDE 10 MİLYON YOLCU
Petrol fiyatlarındaki düşüşün sektör kârına olumlu etkisinde artık zirveye yaklaştık. Her gün 10 milyon insanı bir adresten diğer bir adrese uçuruyoruz. Sektörün potansiyeli hiç bu kadar ilham verici olmamıştı. Sağlanan performansta kuşkusuz havayolu şirketlerinin sıkı çalışmalarının etkisi de büyük. Doluluk oranlarında rekor düzeylere ulaştık. Satın alma, birleşmeler ve diğer işbirliği yöntemleri de sektörde verimliliği artırıyor. Tüketicilerin havayoluna artan yönelimi de sektörde rekabeti canlandırıyor. Sonuç olarak yolcularımız havayollarından daha fazla değer elde ederken, yatırımcılar da yatırdıkları sermayenin ve hak ettikleri yatırımların karşılığını yavaş yavaş almaya başladılar.
Havacılıkta kâr marjları çok düşük. Havayollarının yolcu başına geliri ortalama 10.42 dolar. Bu parayla Dublin’de bir Starbucks’ta sadece dört adet double espresso içebilirsiniz, ancak kâr marjı olarak baktığımızda Starbucks, her 100 dolarlık satıştan 11 dolar kâr elde ederken havayolları her 100 dolardan 5.60 dolar kâr sağlayabiliyor. Kâr marjının yukarı çıkması gerekir.
HAVADA VERGİ YÜKÜ ÇOK
Mevcut durumda sektör 2 bin başlık altında vergi prosedürüyle muhatap. Sadece biletler üzerinde 230 çeşit vergi yükü var. Havacılığın ödediği vergiler, toplam seyahat maliyetinin yüzde 20’sine hatta daha da üzerine çıkıyor. Nerdeyse net kâr marjından dört kat daha fazla vergi yükü söz konusu. Birçok hükümet en basit matematiği bile yapmıyor. İngiltere hükümeti yolcu vergisi adı altında her yıl yolcunun cebinden 3 milyar sterlin alıyor. Bağımsız denetim şirketi PwC’nin araştırmasına göre, eğer bu vergi kaldırılırsa İngiltere ekonomisi 18 milyar sterlin daha kârlı çıkacak.
BİLET FİYATI ÇOK DÜŞTÜ
Havacılığın artan performansından en çok tüketici fayda görüyor. Vergi öncesi ve enflasyondan arındırılmış rakamlarla bilet fiyatlarında 20 yıl öncesine yani 1995 yılı seviyelerine kıyasla yüzde 62’ye varan oranda düşüş oldu. Havayolu şirketlerinin istihdam ettiği kişi sayısı ise 2.6 milyona ulaştı. 2015 verileriyle ödenen maaş ve ikramiye toplamı 153 milyar dolara ulaştı. Sektörün ürettiği vergi rakamı da 118 milyar dolar seviyelerinde.
TEMEL KOTİL YENİDEN IATA YÖNETİMİNDE
THY Genel Müdürü Temel Kotil’in de katıldığı IATA toplantısında, Kotil 3 yıllığına yeniden IATA Yönetim Kurulu Üyeliği’ne seçildi. Kısa süre önce yapılan IATA Başkanlığı seçimlerinde, Air France-KLM Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’su Alexandre de Juniac ile Temel Kotil yarışmıştı. Eylül 2016’da görevi teslim alacakJuniac’ın IATA Başkanlığı döneminde de Temel Kotil, yönetim kurulu üyesi olarak dünya havacılığına yön veren isimler arasında yer alacak.
