Teknoloji milyarderi Jeff Bezos’un kurduğu ABD merkezli uzay firması Blue Origin, NASA’nın astronotları Ay’a götürecek uzay aracının inşası için SpaceX’i seçmesine itiraz etti.
Şirket yetkililerinin AFP’ye yaptığı açıklamada “NASA, İnsanlı İniş Sistemi programı için kusurlu bir anlaşma yaptı ve oyun devam ederken son dakikada kuralları değiştirdi” ifadeleri yer aldı.
Uzay şirketi, “Bu nedenle kongrenin hizmetlerini denetleyen Devlet Mesuliyet Bürosu’na kararı protesto ettiğimizi bildirdik” diye de ekledi.
Blue Origin’e göre NASA’nın bu kararı, rekabet fırsatlarını ortadan kaldırdı ve ABD’nin Ay’a dönüşünü hem geciktirdi hem de tehlikeye attı.
2019’da Trump yönetimi, NASA’nın önüne ilk mürettebatlı Artemis inişini 2024’te gerçekleştirme hedefini koymuştu. Bazı uzmanlar bu hedefin fazla iyimser olduğunu düşünmüştü. Hedefin Joe Biden yönetiminde de geçerli olup olmayacağı henüz belli değil.
NASA, yaklaşık bir ay önce astronotlarını Ay’a götürmesi için Elon Musk’ın kurucusu ve CEO’su olduğu SpaceX’i seçtiğini duyurmuş ve firmayla Starship roketlerini geliştirmesi için 2,9 milyar dolarlık anlaşma imzalamıştı.
Öte yandan Blue Origin, NASA’nın SpaceX’in “tamamen yeni fırlatma aracını” seçerken riskleri yanlış değerlendirdiğini savundu:”Starship’in bir uçuş mirası veya performans onayı yok. Herkesin bildiği gibi fırlatma aracı geliştirmek zordur ve beklenenden çok daha uzun sürer.”
Musk ise NASA’nın 2024’te Ay’a dönme hedefini “muhtemel” gördüğünü ifade etmişti.
NASA’nın 4 astronotu Uluslararası Uzay İstasyonu’na başarıyla taşıdığı ikinci Crew Dragon görevinin ardından yaptığı açıklamada Musk, “Bunu başaracağımızı düşünüyorum. 2024 hedefi muhtemel görünüyor” demişti.
Ancak Starship prototipleri, uçuş denemelerini henüz başarıyla tamamlayamadı. SN8 ve SN9 ismi verilen iki prototip, deneme sırasında piste sert bir iniş yapmış ve yere dokunduğu anda patlamıştı.
SN10 ise yere inmeyi başarmış ama birkaç dakika sonra iniş pistinde alev almıştı. SN11 isimli son prototip de yere inmeden önce patlayan ilk prototip olmuştu.
Bunun ardından SN12, SN13 VE SN14 modellerini atlamaya karar veren şirket, şu anda Teksas’taki kompleksinde SN15 prototipini test ediyor.
