Reuters’ın haberine göre, kaza araştırma uzmanları Jeju Air 7C2216 sefer sayılı uçağın Kokpit Ses Kaydedici (CVR) ve Uçuş Veri Kaydedici (FDR) adlı iki kara kutusunun, 29 Aralık 2024’te Güney Kore’nin Muan Uluslararası Havalimanı’nda (MWX) gerçekleşen ölümcül kazasından yaklaşık dört dakika önce kaydı durdurduklarını tespit ettiler.
2 Ocak’ta Güney Kore ulaştırma bakanlığı, kokpit ses kaydedicisinin önce yurtiçinde çözümlenmeye çalışıldığını başarılı olunamaması üzerine ABD Ulusal Ulaştırma Emniyet Kurulu (NTSB) laboratuvarına gönderildiği bilgisini paylaştı.
7C2216 CVR ve FDR’nin çözümlenmesinin başarısız olduğu haberinin ardından, Güney Kore Ulaştırma Bakanı Park Sang-woo, felaket için “ağır sorumluluk” hissettiğini belirterek istifa etme niyetini dile getirmişti. Bakanlık ayrıca, pistin tasarımına yönelik uzman eleştirileri sonrasında havaalanı iniş sistemi emniyetini artırma sözü vermişti.
KARA KUTULAR KAYDI NASIL DURDURABİLİR?
7C2216 sefer sayılı uçuşta ne olduğuna dair spekülasyonlara girmeden, kara kutular hangi şartlarda kaydı durdurabilir sorusunu gözden geçirelim;
1.Güç kesintisi: Uçağın elektrik sistemi arızalanırsa, kara kutular güç kaybedebilir ve kaydı durdurabilir. (Bir motor çalışır durumda olduğu için tam güç kaybı düşündürücüdür)
2. Fiziksel hasar: Bir çarpışma sırasında şiddetli darbe veya aşırı koşullar kayıt cihazlarına zarar verebilir.
3. Teknik arıza: Cihazların kendisinde dahili arızalar veya aksaklıklar yaşanabilir.
4. Kasıtlı devre dışı bırakma: Bazı durumlarda, kokpit ekibinin belirli kayıt cihazlarını kapatması mümkün olabilir, ancak bu modern ticari uçaklar için tipik değildir.
5. Veri üzerine yazma: Bazı eski kara kutular belirli bir süre sonra verileri üzerine yazabilir, ancak modern cihazlar tüm uçuşu kaydetmek üzere tasarlanmıştır.
5. Madde için yakın geçmişteki bir olayı örnek olarak verebiliriz. 2024 Ocak ayında Alaska Airlines (AS) Boeing 737-9’un AS1282 sefer sayılı uçuşunda tapa kapının patlamasının araştırılmasında olay anının CVR’da tamamen üzerine yazıldığı, yani CVR’de olay anına ait hiçbir bilgi bulunmaması durumunu hatırlatıyor. Eaki tip CVR, iki saatin sonunda üzerine yazmaya başlamaktaydı.
Bu olumsuzluğun giderilmesi için otoriteler uzlaşı sağlayarak kokpit kayıt cihazlarının da FDR’lar gibi 25 saat kayıt yapabilecek özelliğe kavuşturulmasını sağladılar. Alınan karar gereği yeni
üretilen uçaklara 25 saatlik CVR takılmaya başladı. Şu anda hizmette olan uçakların 40 ila 50 yıllık bir yaşam döngüsü var, bu da bu uçakların CVR’lerinde süre uzatımına sahip olmayacağı anlamına gelmektedir.
DEVAM EDEN ARAŞTIRMA
Kaza Araştırma Uzmanları, Boeing 737-800’ün kurtarılan motorlarından birinde tüy bulunduğunu doğruladı ve bu, pilotların kazadan yaklaşık dört dakika önce bir kuş çarpmasına dair kuleye yaptıkları çağrıyı desteklemektedir. Ancak bu tek başına iniş takımlarının ve kanatçıkların neden açılamadığını cevaplamıyor.
Mevcut veriler, pilotların bu nitelikteki bir sorun hakkında hava trafik kontrolüne bildirim yapmadıklarını göstermektedir. Bu durum ise, iniş takımlarının ve flapların herhangi bir nedenle iniş öncesi kontrol listesinde gözden kaçırılıp kaçırılmadığı veya arızalı olup olmadığı sorusunu gündeme getirmektedir.
Uçakların gövde ve motorları genel olarak yoğun kuş çarpmalarına dayanacak şekilde tasarlanmıştır. Ayrıca, uçaklar gövde üzerine de inebilecek şekilde tasarlanmıştır. Gövde üzerine emniyetle iniş gerçekleştiren örnekler mevcuttur.
Kaza araştırması, Güney Koreli yetkililer, NTSB ve Boeing arasındaki uluslararası iş birliğiyle devam etmektedir. Reuters haberine göre, uzmanların cumartesi günü Jeju Air uçağının enkazından çıkarılan kokpit ses kayıt cihazının tam metnini çözümlediklerini ve bu bilgilerin kamuoyu ile paylaşılması konusunda henüz karar verilemediği bilgisi yer aldı.
9 Ocak günü yayımlanan yazımda gelişmelerin gecikmeksizin sizlerle paylaşılacağını yazmıştım. Güney Kore yetkililerince gelişmeler anında açıklandığı için sizlere iletmeye gayret edeceğiz. Kazanın arkasındaki gizemin bir an önce ortaya çıkması benzer kazaların da tekrarlanmasını önleyecektir.
Emniyetli Uçuşlar Dileriz
Eyup Turşucu
Kaptan Pilot (E)
Kaza Araştırma Uzmanı
