The Seatle Times haberine göre Kanada hava emniyeti düzenleyicisi Transport Canada Perşembe günü(bugün), Endonezya ve Etiyopya’da 346 kişinin hayatını kaybettiği iki kazadan sonra geliştirilen Boeing 737 MAX tasarım değişikliklerini onayladığını duyurdu.
Transport Canada’nın genel müdürü Nicholas Robinson, Etiyopya kazasının Kanadalı kurbanlarının ailelerine Çarşamba günü gönderdiği bir mesajda, ajansının tasarım değişikliklerine ilişkin bağımsız incelemenin tamamlandığını ve bugün FAA’ya haber verildiğini bildirdi. Bu değişikliklerin bazı benzersiz Kanada farklılıklarını da içerdiği belirtildi.
Bu, uçağın Kanada’da tekrar uçmak üzere işlemlerinin tamamlanması sürecindeki son adımlardan biridir, ancak bu süreç Transport Canada resmi bir uçuşa elverişlilik yönergesi ve pilot eğitimi gerekliliklerini yayınlayıncaya kadar tamamlanmayacaktır. Robinson, Ocak ayında sürecin tamamlanmasının beklendiğini söyledi.
FAA, Boeing 737 MAX’ın gökyüzüne dönebileceğini söyledi. Avrupa düzenleyicisi ise Boeing 737 MAX’i uçuş için serbest bırakmak üzere harekete geçti, ancak daha sonra daha fazla iyileştirme yapılması konusunda ısrar etmektedir.
Transport Canada bir MAX pilotunun, olası bir stall konusunda uyaran “stick shaker” titreşim ve ses ikazının susturabilmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Stick Shaker, kaza yapan her iki MAX uçağında da yanlış veriler neticesinde etkinleştirildi ve kokpitlerde kafa karışıklığına neden oldu.
Bu kadar ciddi bir dikkat dağınıklığını önlemek için Transport Canada, MAX’ın hizmete dönmesinden önce Boeing’in uçuş el kitaplarında, stick shaker titreşimini durdurmak için devre kesicilerin nasıl çekileceği konusunda eğitim içermesini istiyor.
Boeing’in 737 kokpitinde pilotların arkasındaki sigorta panelinde bulunan ilgili devre kesicilere belirleyici plaka eklenmesini veya boyanmasını gerektirecek, böylece pilotlar acil bir durumda onları hızlı bir şekilde bulabilecektir.
Konuyla ilgili bilgisi olan yetkililere göre , FAA pilotların acil bir durumda devre kesicileri çekmek için uzanıp geriye dönmesini istemiyor.
Şimdilik Transport Canada tarafından zorunlu kılınmamasına rağmen Boeing’in “gelecekte bir dizi değişiklik” yapacağını söyledi. Boeing’in jet hizmete girdikten sonra uygulanabilecek alternatif, uzun vadeli bir düzeltme üzerinde çalıştığını ve “devre kesiciyi çekmek dışında başka yollarla devre dışı bırakmaya izin vereceğini” ayrıca bu farklılıkların, kokpit ve kontrol ile ilgili ek prosedürlerin yanı sıra eğitim farklılıklarını da içereceğini belirtti.
Haberde belirtildiği gibi FAA tarafından uçuşa elverişlilik sertifikası onaylanan MAX uçağını kullanan ülkelerin ilgili otoriteleri ek iyileştirici önlemlerinin peşinden koşmaya devam edeceklerini hissettirmektedirler. Bu davranış şeklinin MAX’ın geleceğinde daha emniyetli olması açısından fayda sağlayacağı değerlendirilebilir.
Bu konunun Hava Yolu İşletmelerinin Emniyet Birimlerince risk değerlendirilmesinin yapılarak ikaz başladığında hangi şartlarda ve hangi yöntemle sigortaların çekileceği prosedürlerinin geliştirilmesi gerekir. Bu çalışma tüm MAX kullanıcılarının katılımı ile gerçekleştirilebildiği takdirde daha emniyetli bir sonuç alınabilecektir.
Sağlıkla Emniyetli Uçuşlar Dileriz
Eyup Turşucu
Kaptan Pilot(E)
Kaza İnceleme Uzmanı
