Latam Air’a ait A320 uçağı Lima havalimanı 16 pistinden kalkışa başladıktan sonra yaklaşık 120kts süratle piste giren yangın söndürücü araca çarpmış ve araçta bulunan 2 itfaiye personeli hayatını kaybetmiş diğer bir personel ise ağır yaralanmıştı. Kazanın ardından LA2213 uçuş ekibi tutuklanarak gözaltına alındı. Tutuklanmalarını öğrendikten sonra IFALPA(Uluslararası Pilotlar Birliği) endişelerini dile getirdi çünkü sendika, cezai tutuklamaya tabi tutulmadan önce uçuş ekibine acil tıbbi müdahale ve değerlendirme sağlanması gerektiğini vurguladı.
Konuya ilişkin IFALPA açıklamasında, “LA2213 uçuş ekibinin, kazanın hemen ardından, kalifiye tıbbi personel tarafından profesyonelce değerlendirilmeden sorgulanmasının hiçbir koşulda uygun olmadığı belirtildi. Sıhhi kontrol ve değerlendirme, kaza araştırma uzmanlarının doğru bilgilere ulaşmasında katkıda bulunmak için zihinsel ve fiziksel uygunluklarının belirlenmesine yardımcı olur.
IFALPA ayrıca, pilotların bu kadar erken tutuklanmasının, Uluslararası Sivil Havacılık Sözleşmesi’nin Ek 13 (Uçak Kazası ve Olay Soruşturması) ve Ek 19’da (Emniyet Yönetimi) belirtilen Pozitif Emniyet Kültürü ilkelerine tamamen aykırı olduğunu da vurguladı.
En önemlisi, IFALPA, derhal tutuklanmanın, halkın kazanın diğer olası nedenlerini düşünmek yerine pilotların kasıtlı eylemlerinden kaynaklandığına inanmasına yol açacağını kaydetti. Diğer nedenler arasında teknik veya mekanik sorunlar ve hatta birden fazla faktörün tetiklediği bir dizi insan hatası sayılabilir.
Kazanın ardından yerel ve uluslararası medyada çıkan haberlerde yangın söndürücü aracın piste müsaade almadan girdiğine ilişkin bilgi yer almaktadır. Bu bilgi mutlaka doğrulanması gereken bir bilgidir. Dolayısıyla bu konu henüz şüpheli bir bilgi olarak görülmektedir. Herşeye rağmen Havacılık kazaları sonrasında süreç uluslararası Sivil Havacılık Sözleşmesi Ek 13 (Uçak Kazası ve Olay Soruşturması) gereklerine göre yürütülmelidir. Maalesef bu konuda zaman zaman hukuki süreç, kaza araştırmasında gerçeklerin ortaya çıkmasını engelleyebilecek şekilde sürdürülebilmektedir.
Yukarıdaki nedenlerden dolayı otorite birimleri aralarında kazaların gerçekleri ortaya çıkarmasına yardımcı olacak düzenlemeler konusunda uzlaşı sağlamalıdır. Bu yapıldığı takdirde kaza/olayların nedenleri sağlıklı bir şekilde tespit edilerek olası kazaların önlenmesine yardımcı olacaktır.
Emniyetli Uçuşlar Dileriz
Eyup Turşucu
Kaptan Pilot (E)
Kaza Araştırma Uzmanı