Mars’ta güney kutbu yakınlarında dört yeraltı gölü keşfedildi.
Bu göllerden birinin mevcudiyetine dair ilk sinyaller 2018’de alınmıştı.
Sıvı haldeki su yaşam için kritik öneme sahip.
Bu yüzden Güneş Sistemi’nde yaşam izlerini arayan bilim insanları bu keşfi yakından takip ediyor.
Öte yandan göllerin son derece tuzlu olduğu tahmin ediliyor. Bu da orada bir yaşam ihtimalini imkansız kılmasa da zorlaştırıyor.
Mars çok ince bir atmosfere sahip. Bu yüzden yüzeyde sıvı suyun bulunması neredeyse imkansız.
Fakat su, yeraltında sıvı halde var olabiliyor.
Son keşif, 2003’ten beri Kızıl Gezegen’in yörüngesinde dönen Avrupa Uzay Ajansı’nın Mars Express aracındaki radar enstrümanları sayesinde yapıldı.
2018’de araştırmacılar Mars’ın güney kutbundaki buzun 1,5 kilometre altında, 20 kilometre genişliğinde bir göl olabileceğine dair ilk bulguları elde etmişti.
2012-15 yılları arasındaki 29 radar verisini inceleyerek yapılan o açıklamanın ardından aynı ekip bu sefer de 2010-19 arasındaki 134 radar verisini karşılaştırdı ve dört gölün varlığından emin oldu.
Araştırma ekibinde yer alan Roma Tre Üniversitesi’nden Elena Pettinelli, “2018’de şüphelendiğimiz gölün pozisyonu ve büyüklüğünü onaylamanın yanı sıra üç yeni su kütlesi daha fark ettik” dedi ve ekledi:
“Ana gölün etrafında daha küçük su kütleleri de var fakat bunlar birbiriyle bağlantılı mı bilmiyoruz.”
Bu keşif, bilim insanlarının Antarktika, Kanada ve Grönland gibi bölgelerde buzulların altındaki gölleri keşfetmek için kullanılan bir inceleme tekniğini Mars’ta kullanmaya karar vermesiyle yapıldı.
Roma Tre Üniversitesi’nden araştırmaya katılan bir diğer bilim insanı olan Sebastian Lauro, “Elimizdeki verilerle en çok örtüşen yorum, grafikteki bu bölgelerde göl olduğu yorumu” dedi.
Mars’ın güney kutbunda o derinlikte sıvı suya olanak sağlayacak bir sıcaklık yok.
Araştırmacılar bu yüzden suyun tuz oranının çok yüksek olduğunu ve bu sayede donmadan kalabildiğini tahmin ediyor.
Yemeklerde kullandığımızdan farklı yapıda olan kimyasal tuzlar suyun donma sıcaklığını düşürebiliyor.
Mars bugün canlıların yaşayabileceği bir gezegen değil. Çok soğuk olması nedeniyle yüzeydeki sular sıvı olarak kalamıyor ve atmosferin ince olması yüzünden gezegen yüzeyine ulaşan yüksek radyasyon muhtemelen canlı organizmaların gelişimini engelliyor.
Fakat Mars hep böyle değildi. Bundan en az 3,5 milyon yıl önce yüzeyde akarsular vardı. Bunların ve krater ağızlarında oluşturdukları göllerin izi bugün bile görülebiliyor. O dönem karbondioksitli atmosferin daha kalın olması zararlı radyasyonun gezegen yüzeyine etkisini de azaltıyordu.
Su, biyolojinin yani canlıların varlığının en temel ortak özelliklerinden. Dolayısıyla Mars’da bir zamanlar yaşam olması ihtimali var.
