Florida’dan üç dönem ABD Senatörü olan Bill Nelson, Pazartesi günü yeni NASA başkanı olarak yemin etti. Nelson, sadece eski bir siyasetçi değil; aynı zamanda bir astronot. Yeni başkan NASA’nın gelecek planlarını açıkladı.
Mart ayında ABD başkanı tarafından aday gösterilen Nelson, NASA’nın yeni başkanı seçildi. Onay oturumları sırasında Nelson Kongre’ye, NASA’nın en iddialı hedefine ulaşmasını istediğini söyledi. Ayrıca Trump hükümetinin onay vermediği iklim değişikliği ile ilgili araştırmaların da yeniden odağa alınması gerektiğini savundu.
Nelson, Ticaret, Bilim ve Ulaştırma Senato Komitesi’ne yazılı ifadesinde, “Uzay programının amacının sürekliliğe ihtiyacı var” derken, süreklilik için kendinden önceki başkan Jim Bridenstine ile çalışmayı ve onun tavsiyesini almayı planladığını da sözlerine ekledi.
SELEFİYLE BİRLİKTE ÇALIŞACAK
Nelson’ın eski yönetimle birlikte çalışacak olmasının; NASA’nın sürekli hedefinin değiştiği ve her yeni yönetimle farklı projelere odaklanmasını da durduracağı düşünülüyor. Başkan George W. Bush, NASA’dan 2005’te aya dönüşe yoğunlaşmasını istemişti. Beş yıl sonra, Başkan Barack Obama odak noktasını Mars’a kaydırdı. Trump yönetimi ise katı bir zamanlamayla aya geri döndü ve hedefini 2024’e taşıdı. Bu da NASA’nın planlamasından neredeyse dört yıl erken.
1972’DEN BERİ BAŞARILAMAYAN GÖREV
NASA hala 2024 yılına kadar aya astronotları indirmeyi umuyor. Bu da 1972’den beri henüz kimsenin başaramadığı bir hedef. Zaman çizelgesi çok iddialı ve NASA, kısa süre önce 2024’te bir inişin pek olası olmadığını belirlemişti.
Nelson Senato komitesine verdiği demeçte, “Bu takvime bağlı kalmaya çalışacağımızı görmekten memnun olabilirsiniz, ancak bazı ciddi gerçeklerle bu alanın zor olduğunu kabul edin” dedi.
NASA’nın planı, şu anda geliştirmekte olduğu Uzay Fırlatma Sistemi adı verilen mega roketi kullanmak. Orion uzay gemisinin içindeki astronot mürettebat Ay yörüngesine girdiğinde, Orion bir iniş aracıyla buluşacak. Astronotlardan ikisi o araca hareket edip ardından ayın yüzeyine inecek.
SPACEX, DYNETICS VE BLUE ORIGIN ARASINDAKİ REKABET
NASA, kısa bir süre önce bu iniş aracının sözleşmesini SpaceX’e verdi. Elon Musk’ın roket şirketi, Starship mega uzay gemisini bir ay gemisine dönüştürmeyi planlıyor. Ancak NASA’nın bir yerine iki şirket seçmesi bekleniyordu, bu nedenle karar SpaceX’in rakiplerini; Dynetics ve Blue Origin’i şikayette bulunmaya sevk etti. Bu süreçte NASA, SpaceX’ten proje üzerindeki çalışmayı durdurmasını istedi.
NASA, tek bir sözleşme yapmaya karar verdiğinde finansman eksikliğini neden olarak gösterdi ve yeni sözleşmeler için yarışmaların olacağını söyledi. Nelson da bu söze sadık kaldı. Senato komitesine, “Rekabet her zaman tek bir kaynaktan daha iyidir, çünkü hem verimliliği yakalayabilir hem de daha düşük bir fiyat elde edebilirsiniz” dedi.
“BÜTÇEDE %15’LİK ARTIŞ TALEP ETTİ
Nelson ayrıca; NASA’nın programları için Beyaz Saray’dan 2,3 milyar dolarlık bütçe talebini savundu. Bu da 2020 yılı bütçesinden yaklaşık %15 fazla.
Nelson, “Bu çok önemli bir artış. Ölçemediğiniz sürece iklim değişikliğini hafifletemezsiniz ve bu NASA’nın uzmanlığı. Gezegenimizi anlamak bize onu daha iyi korumamız için gerekli araçları sağlar” diyerek bütçedeki artışı savundu.
GEZEGENİMİZİ KORUMAK İÇİN ŞART
Nelson, Trump yönetiminin, karbonun gezegende nasıl hareket ettiğine dair verileri toplayan yıllık 10 milyon dolarlık bir program olan NASA’nın Karbon İzleme Sistemi’ni iptal etmesine de sert bir şekilde karşı çıktı. Kongre, programı eski haline geri getirdi.
Nelson ifadesinde iklim değişikliğinin önemine şu sözlerle dikkat çekti: “Uzay mekiği ile uçtuğumda, deneyler veya uçuş aktiviteleri ile planlanmayan her ânımda uzay aracının penceresine gidip evimize, gezegenimize bakardım. İnce atmosferiyle ne kadar kırılgan göründüğünü görünce çok etkilendim. İklim değişikliğiyle mücadele; sağlam gözlemler, veriler ve araştırmalar olmadan başarılı olamaz.”
ESKİ ASTRONOT
Nelson konuşmalarında daha önce astronot olduğunu da hatırlattı. Yeni başkan 1986’da Columbia Uzay Mekiği’nin STS-61 görevinde yük taşıma uzmanı olarak yer almıştı. Seçimlerde de sadece politikacı özelliğiyle değil, astronotluğuyla da dikkat çekmeyi başarmıştı.
