Aşıların Omicron varyantına etkisine yönelik NTV’de yer alan iki haberin ilkinde, Güney Afrika’daki araştırmada, BioNTech aşısının Omicron varyantına karşı sadece yüzde 33 oranında koruma sağladığı; ikincisinde ise üçüncü Sinovac dozunun aynı varyanta karşı yüzde 94 etkili olduğunun iddia edildiği bildiriliyor.
Geçen hafta, Pfizer’in BioNTech aşısına onay alabilmek için, ABD’deki Gıda ve İlaç Dairesi’ne (FDA) sunduğu raporda, BioNTech aşısının yan etkileri sonucu, üç ay içinde 1223 kişinin öldüğünü, 520 kişinin sakat kaldığını bildirdiğini ayrıntılarıyla yazmıştım.
Bu iki gelişme sonrası, tıbbın en temel kuralı olan ‘Önce zarar verme’ ilkesine dayanarak, herkese BioNTech ile değil, ağır yan etkileri son derece nadir olan Sinovac ile aşılanmalarını öneriyorum.
***
BioNTech, Sinovac’a oranla daha yüksek antikor düzeyi oluşturup, koruyucu antikor düzeyini 1-2 ay daha fazla koruyordu. Ancak çoğu iki BioNTech aşılı birçok genç, son dozdan 2-3 ay sonra Delta varyantı ile enfekte oldu. Oysa bu yaş ve zamanda yüksek antikor düzeyine bağlı olarak korunmaları gerekiyordu. Birçoğunun koku ve tat alma duyuları kayboldu, yani yüksek antikor düzeyleri enfeksiyonun gelişmesini önleyemedi. Güney Afrika’daki araştırma, Omicron varyantında durumun daha da kötü olacağını gösteriyor. “Neden böyle oldu?” derseniz, Prof. Dr. Selim Badur gibi değerli bilim insanlarının en başından beri söyledikleri gerçekleşiyor: “Mutasyonların büyük bölümü Spike antijeni üzerinde oluştuğundan, sadece bu antijeni içeren BioNTech gibi mRNA aşıları, tüm virüs antijenlerini içeren Sinovac gibi ölü virüs aşılarına oranla mutasyonlardan daha fazla etkileniyorlar.”
***
Bu temel bilimsel gerekçelere ek olarak, farklı gruplara Sinovac önermemin ek nedenleri de var:
2 BioNTech aşılılar için;
2 Sinovac aşılıların 1 BioNTech ile aşılanmalarının iyi sonuç vermesi.
2 Sinovac 1 BioNTech aşılılar için; BioNTech aşısının yan etkilerinin özellikle ikinci dozdan sonra ortaya çıkması.
2 ve 3 Sinovac aşılılar için; son aşıdan sonra 3-4 ay geçmişse, Delta ve Omicron varyantlarına karşı daha iyi korunabilmek.
65 yaş üstü için;
-BioNTech’in sık görülen olası yan etkilerinin, örneğin hafif enfeksiyon tablosunun bile bu yaş grubu için önemli risk oluşturması.
-Gençler ve çocuklar için; BioNTech’e bağlı olarak çok nadir de olsa görülen myokardit gibi komplikasyonlar;
-Çin’de 3 yaşın üzerinde zorunlu, diğer bazı ülkelerde isteğe bağlı uygulanan Sinovac’ın sonuçlarının hem etki hem de yan etki açısından olumlu olması.
-Otoimmün hastalığı olanlar için; olası yan etkilerin daha ciddi sorunlara yola açabilmesi, Sinovac’ın hücresel bağışık yanıta yol açmaması.
-Hamileler ve lohusalar için; Sinovac’ın hamileliğin ilk üç ayında bile güvenle kullanılabilmesi.
Gerekçelerim kısaca böyle… Bu gelişmelere karşın, BioNTech aşısını öneren, görüşlerine saygı duyduğum değerli meslektaşlarımı ‘Neden Sinovac değil?’ sorusunu yanıtlamaya davet ediyorum.
Prof. Dr. Ülgen Zeki OK
Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi
Parazitoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi
