Bir havacılık uzmanı ve STRASAM yazarı üstat HÜRJET’i inceleyip, gözlemledikçe, bendenize şu çıkarımda bulunmuştu; “üstadım acaba dünya yeni bir MiG-21 ve F-5 arayışında mı?”
Bir başka havacılık ve aynı zamanda satranç ustası üstat da HÜRJET için şöyle bir tanımlama da bulunmuştu; “bence HÜRJET satrançtaki At gibi, ortalama bir menzil, iyi bir manevra kabiliyeti, +8 G toleransı, süpersonik, maliyet-etkin, çatışmaya girme potansiyeli yüksek, aerodinamik tasarımı çok şık, yeterli/makul mühimmat taşıma kapasitesinde, 4+++ nesil aviyoniklerle ve etkili ve özgün bir OFP yazılım ile teçhiz edilmiş, Fly-By-Wire kontrollü, güçlü bir motora sahip, AESA radar kabiliyetine haiz…daha ne olsun? Ben HÜRJET’i satrançtaki At’ın kapasite ve kabiliyetleri ile nedense çok özdeş görüyorum.”
Hem havacılık yazarı hem de satranç ustası üstat çok haklılar ve ortak bir paydada buluşuyorlar. HÜRJET adeta bir joker gibi oyunu rahatlatan, opsiyon yaratan, boşluk dolduran “çok yönlü” bir silah sistemi olacak, en önemlisi de tüm bu kapasitesini kullanıcısının hizmetine en az maliyetle sunacak.
Harekât ortamı da aynen satranç tahtası gibidir. Hatta işin içine insan, zaman, makine, silah, para, strateji, jeostrateji, askeri coğrafya vd.; bir çok parametre gireceğinden ve tedariki mümkün olmayan zaman’ın marjinal değeri daha da artacağından; harekât ortamı, son derece karmaşık bir hal alacaktır.
İşte bu ortamda; piyon’a, at’a, kale’ye, fil’e, vezir’e, şah’a, tüm kategorilerdeki tüm oyunculara ihtiyaç olacaktır. Sayıca yeterli bir HÜRJET, harekât ortamında birden çok rolü başarıyla üstlenecektir.
Ekonomi Savaş Ortamında İkinci Planda Kalabilir Ama Barış Ortamında Hep Birinci Plandadır
Savaş öncesi ve esnasında ülkeler ekonomiyi ikinci plana alıp, varlarını yoklarını harp etmeye kanalize edebilirler. Ancak, bu durum; barış ortamında hiç de böyle değildir, barış ortamında ekonomi her zaman ön plandadır. Barış ortamında ülkeler, temin ettikleri silah sistemlerinin, tedarik ve ömür boyu idame safhalarında maliyet-etkin olmalarına azami özeni ve hassasiyeti gösterirler.
Evet doğrudur; dünyaya hem ekonomik hem yeteri kadar harp etme kabiliyetinde, hem de çift rollü bir uçak çok gerekli. ABD bile T-7’yi silahlandırmayı veya bir başka hafif taarruz ve ileri seviye jet eğitim uçağını temin etmeyi düşünmeye başladı.
Tamam, dünya ülkeleri savunma ve taarruz kabiliyetlerinin muhafazası için ekonomiyi hep ikinci planda bırakıyorlar, ancak; o ekonomi her hâlükârda hem satın alma hem de idame safhasında bir canavar gibi karşılarına çıkıyor. Ekonomiyi, yani finansmanı ciddiye almamak mümkün mü?
HÜRJET; Türk Hava Kuvvetlerinin Hizmetine Girdikten Sonra Daha da Gelişecek. Kullanıcıları İçin Hayat Kurtarıcı Katkılar Yapacak.
HÜRJET, ilk milli jet savaş uçağımız; test ve değerlendirme safhasındaki uçuşları başarıyla devam ediyor. Yakın bir gelecekte Türk Hava Kuvvetlerinde hizmete girmek için gün sayıyor. Türk Hava Kuvvetlerinde hizmete girdikten sonra daha da gelişecek.
Çok iyi bir “ileri seviye jet eğitim uçağı” olacağını adeta garanti ediyor HÜRJET ama asıl iddiasını “hafif taarruz uçağı” rolüne saklıyor gibi görünüyor.
Uçağın sistemlerinin entegrasyonu başarıyla devam ediyor, henüz silah sistemlerinin testleri ve atış kabiliyetinin değerlendirilmesi başlamadı. Bu çalışmaların Türk Hava Kuvvetleri ile müşterek yürütüleceğini değerlendiriyorum.
Tasarımcısı ve üreticisi TUSAŞ’a göre; HÜRJET Jet Eğitim Uçağı, tek motorlu, tandem ve modern aviyonik suite sahip kokpiti ile üstün performans özelliklerini kullanarak kritik rol oynamak üzere tasarlandı. HÜRJET’in silahlı varyantı, geniş görev yelpazesi ve üstün faydalı yük kapasitesi ile muharebe alanlarında önemli bir güç unsurudur.
Hürjet Projesi, jet tekâmül eğitimi kapsamında kullanılan T-38 uçakları ile Akrotim gösterilerinde kullanılan F-5 uçaklarının yerine Türk Hava Kuvvetleri envanterine dahil edilmek üzere başlatılmıştır.
HÜRJET’in bu özelliklerinin yanı sıra; hizmet süresi 20 yılı aşkın jet eğitim uçaklarının yerine kullanılması, sayısı hızla artan 5. nesil uçaklar (TFX, F-35, vb.) ve onların güncellenen konfigürasyonlarına hitap edebilecek bir ileri seviye jet eğitim uçağı olarak kullanılması da hedeflenmiştir.
TUSAŞ, eğitim uçağı/sistem üretimi ve tasarımında sahip olduğu maliyet etkin bilgi ve tecrübeyi kullanarak, pazarda ortaya çıkan potansiyele yönelik HÜRJET Programını başlatmıştır.
HÜRJET’in 3000 kg faydalı yük kapasitesine sahip hafif taarruz uçağı varyantı, Türkiye ile birlikte dost ve müttefik ülkelerin silahlı kuvvetlerinde, hafif taarruz, yakın hava desteği, sınır güvenliği, terörle mücadele gibi görevlerde kullanılmak üzere silahlandırılacak.
Harekatta Kendisini İspat Etmiş (Combat Proven) Uçak Ünvanını Bir Altın Madalyadır.
HÜRJET, bu kategorideki uçakların adeta kendisini ispat göstergesi olan; “harekatta kendisini ispat etmiş (combat proven)” uçak unvanını da Türk Hava Kuvvetlerinden en kısa sürede alacaktır.
Yazının devamı için: TIKLAYINIZ
