Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, ABD’nin tek taraflı olarak çekildiği Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması’nın (INF) Moskova tarafından askıya alınmasını öngören kararnameyi imzaladığı açıklandı.
ABD’nin INF’den tek taraflı çekilmesi sonrası Moskova’nın da anlaşmayı askıya alacağını açıklayan Rusya lideri Putin, bu kararını resmiyete döktü. Kremlin’den yapılan açıklamaya göre Putin, imzaladığı kararnemeyle Rusya’nın INF kapsamındaki yükümlülüklerinin uygulanmasını askıya aldı. Sputnik’in aktardığına göre Putin’in imzaladığı kararnamede, “SSCB ve ABD arasındaki 8 Aralık 1987 tarihli Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması’nın, ABD tarafından yapılan anlaşmaya ilişkin ihlaller giderilinceye ya da anlaşmanın geçerlik süresinin sonuna kadar askıya alınmasına karar verilmiştir” dendi.Kararnamede söz konusu kararın, ABD’nin INF’deki yükümlülüklerini ihlal etmesiyle bağlantılı olarak doğan acil önlemler alma gerekliliği temelinde alındığının altı çizildi.
Putin, Rusya Dışişleri Bakanlığı’na anlaşmanın Moskova tarafından askıya alındığına dair anlaşmaya taraf ülkelere bildirim gönderme talimatı da verdi.
Anlaşma neden önemli?
BBC’nin derlediğine göre INF Anlaşması, 1987 yılında dönemin Sovyetler Birliği lideri Mihail Gorbaçov ile ABD Başkanı Ronald Reagan tarafından imzalandı. Anlaşma, menzili 500 ile 5 bin 500 kilometre arasında olan ve karadan havaya atılabilen orta menzilli tüm nükleer ve konvansiyonel balistik füzelerin yasaklanmasını öngörüyordu. Denizden ateşlenen füzeleri ise kapsamıyordu. Nükleer savaş tehdidini ortadan kaldırmayı hedefleyen anlaşma kapsamında 4 yılda yaklaşık 2 bin 691 füze imha edilmişti.
INF Anlaşması, nükleer başlık takılan füzelerin 30 yılı aşkın süredir Avrupa topraklarından uzak tutulmasını sağlamıştı. Anlaşma, Soğuk Savaş’ın son dönemlerinde iki süper gücün nükleer savaş tehdidini azaltmak amacıyla başlattığı üç ayaklı silahsızlanma sürecinin parçasıydı. Bu sürecin diğer ayağını 1991’de imzalanan Stratejik Nükleer Silahların İndirimi Anlaşması (START), diğerini de uzay silahları konusundaki müzakereler oluşturmuştu.
INF Anlaşması, 1 Haziran 1988’de yürürlüğe girdi. Başta sadece Amerikan ve Sovyet füzeleri için geçerliydi. 1991 yılında Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından Rusya, Belarus, Kazakistan, Ukrayna, Almanya, Macaristan, Polonya, Çek Cumhuriyeti, Slovakya ve Bulgaristan da anlaşma kapsamına aldı.
INF Anlaşması’nı destekleyenler ABD’nin anlaşmadan çekilmesinin esasında stratejik anlamda Rusya’nın işine geleceğini savunuyor. Rusya’nın coğrafyasının bu tür orta menzilli füzelerin kullanımı için daha uygun olduğu ve ABD’nin bu tür füzeleri Avrupa, Güney Kore ve Japonya’da konuşlandıramayacağı görüşü öne çıkıyor.
