Bir yolcu uçağını havaalanı park yerinden geriye çıkış için hazırlayan pilot, park frenini devre dışı bırakmayı unutarak çekici aracının hasarlanmasına sebep oldu.
Başka bir pilot, rüzgarlı bir günde bir yolcu uçağını indirmekte o kadar sorun yaşadı ki, uçak başarılı bir şekilde inişi tamamlamadan önce üç kez pas geçmek zorunda kaldı.
Başka bir olayda, ikinci pilot, uçağın dışında yer alan Pitot ısıtıcılarının (hava hızı ve irtifa göstergeleri sistemi girişi) buzlanmasını önleyen sistemi devreye koymayı unuttu. Neyse ki uçak uçuşunu sorunsuz tamamladı.
Bu olaylar, Mayıs ayından bu yana pilotların büyük kısmı, COVID-19 salgını nedeniyle çok sayıda uçuşun iptal edilmesinden dolayı uçuş yapamadıklarından veya çok kısıtlı uçtukları için uçuşların başlamasını takiben geçen süreçte en az bir düzüne rapor edilmiş/tespit edilmiş uçuş hatası ve aksilikler meydana gelmişti.
Buzlanmayı önleme sistemini etkinleştirmeyi unutan pilot, NASA tarafından yönetilen emniyet raporlama sistemine gönderdiği isimsiz raporda, “Birkaç aydır uçmadığı için paslandığını, hafızasının yeterince güçlü olduğuna inanmasına rağmen gerçekte standart harekat prosedürlerini gözden geçirmek için daha fazla zaman ayırmasının gerektiğini belirtmişti.
Havacılık uzmanları ve havayolu temsilcileri, pilotların birkaç ay uçmaması durumunda, becerilerinin ve yeterliliklerinin kayıplara uğradığı gerçeği kabul edilmektedir ki prosedürlerde 90 gün içinde hiç uçmamış pilotlar mutlaka simülatör veya uçakta en az üç iniş kalkış eğitimine tabi tutulmaktadırlar. En yaygın hatalar arasında, iniş için yaklaşırken çok hızlı veya çok yüksek gelinmesi ve daha düşük bir irtifaya hava trafik kontrolöründen müsade almadan alçalmanın başlatılması söz konusudur.
Pandemi süresinde şimdiye kadar, ölümlü kazalar olmamasına rağmen yaşanan çeşitli ciddi olayların, modern yolcu uçaklarının sahip oldukları sistemler sayesinde kötü sondan korunduğu bilinmektedir.
Örnek olarak, 15 Eylül’de Endonezya’daki Kualanamu Uluslararası Havalimanı’na inmeye çalışan bir Airbus 330 yolcu uçağı pistten çıkıp pist kenarındaki yumuşak zemine çıktı. Uçaktakilerden hiç kimse yaralanmadı.
Endonezya’nın KNKT olarak bilinen ulaşım emniyeti kurumu, COVID-19 salgını sırasında operasyon departmanının pilot yeterliliklerinin korumasında zorluklar yaşandığı sonucuna vardı. Ajans ayrıca, uçağın ikinci pilotunun önceki 90 gün içinde uçmadığını, kaptanın ise önceki 90 gün içinde üç saatten az uçtuğunu söyledi.
Dünyanın birçok yerinde yukarıdakine benzer olumsuzluklar yaşanmış olup uçuşlar normale(pandemi öncesi) dönünceye kadar belli bir süre daha yaşanacak gibi görünmektedir. Bu yüzden havayolu işletmeleri pilotlarının ve hatta kabin görevlilerinin tazeleme eğitimlerine gereken önemi verip şu andaki geçiş dönemini eğitimleri tamamlamayı hedeflemedirler.
Asla unutulmaması gereken gerçek, uçuş emniyetinin teorik bilgilerin devamlı olarak yenilenmesi, normal ve acil durum uçuş hareketlerinin belli sürelerde tekrarlanmasıyla sağlanabileceğidir.
Sağlıkla Emniyetli Uçuşlar Dileriz
Eyup Turşucu
Kaptan Pilot (E )
Kaza İnceleme Uzmanı
