Vecihi Hürkuş’un yaşam öyküsüne baktığımızda 18 Ocak 1896 tarihinde İstanbul’da doğduğunu görürüz. Bu bakış açısı ile Vecihi Hürkuş’a İstanbullu denilmesi gayet normal. Ancak Vecihi Hürkuş’un hayatı boyunca çok farklı şehirlerde yaşamını sürdürdüğü de bir gerçek.
Kısaca tarihsel süreçle sıralarsak;
· 1912, yılında, Edirne’de.
· 1916, Bağdat Cephesi.
· 1917, Kafkas Cephesi.
· 1918, İstanbul Hava Müdafaa Bölüğü.
· 1920, Kurtuluş Savaşı nedeni ile Eskişehir-Konya- Malıköy-İzmir.
· 1923, İzmit.
· 1924, İzmir-Seydiköy.
· 1925, Ankara Türk Tayyare Cemiyeti (T.Ta.C.) ve Junkers ofisi (TOMTAŞ)
· 1925, Konya-Adana-Tarsus-Mersin-Karaman yurt gezisi.
· 1925, Çorlu-Tekirdağ-Hayrabolu-Edirne-Kırklareli- Lüleburgaz- Vize, yurt gezisi.
· 1926, Almanya’dan çağrılış ve Eskişehir temsili hava savaşı.
· 1927, TOMTAŞ için Kayseri uçuşları.
· 1931, Kızılcahamam-Gerede-Bolu- Zonguldak-Bartın- Sinop- Merzifon- Samsun- Giresun- Trabzon- Rize- Gümüşhane- Sivas- Yozgat- Kalecik, yurt gezisi.
· 1931, Şereflikoçhisar- Konya- Seydişehir- Alanya- Antalya- Fethiye- Muğla- Tavas- Denizli- Uşak- Kütahya- Eskişehir- Adapazarı- İzmit- İstanbul, yurt gezisi.
· 1932, Vecihi Sivil Tayyare Mektebi (VSTM) için İstanbul.
· 1935, Ankara, Türkkuşu.
· 1936, Eskişehir, İnönü.- Ankara.
· 1939, Van’a tayin edilmesi ile tekrar İstanbul’a dönüş. İstanbul’da birçok farklı alanda havacılık çalışmaları.
· 1963-1969 Maden Teknik Arama (MTA) ile Türkiye’nin birçok bölgesinde konaklamalı havadan maden arama faaliyetleri. Sonrasında MTA Genel Merkezi Ankara.
Yukarıda çok kısaca belirmeye çalıştığım gibi Vecihi Hürkuş Türkiye’nin hemen hemen her yerinde uzun ve kısa süreler içerisinde görev yapmıştır. Bu nedenle her şehir ve kasabanın Vecihi Hürkuş’u sahiplenerek bizim hemşerimiz demesini hiç yadırgamam desem yeridir. Hatta bu sahipleniş beni mutlu bile eder. 17 Haziran 1925 tarihinde Vecihi Hürkuş’a Türkiye’nin Baş tayyarecisi sıfatının verilmesi de o’nun zaten tüm Türkiye tarafından sahiplenilişinin bir ifadesidir.
İşte yukarıdaki ihtira beratına dayanarak ben yazımın başlığını “Vecihi Hürkuş Ankaralı mı?” koydum. Zira ihtira beratının tebliği edildiği adreste; Anafartalar Caddesi 53 (Elli üç) numarada Konstrüktör Pilot Vecihi Faham Bey, denilmekte. Vecihi Hürkuş’un Ankara’daki ikametgâh adresi.
Bu belgeyi görüp, üzerindeki adresi araştırmamak olmazdı. İlk gezimde adresi buldum, Bazı fotoğraflar çektim. Ancak mevsimin yaz olması nedeni ile Vecihi Hocanın evini, ağaçların yaprakları ile kapaması net görüntü almamı engelledi. Nihayet kış gelince kendimce güzel fotoğraflar çekebildim diye düşünüyorum. Aşağıda bunları sizler ile paylaşmak isterim.
Özellikle 1963 – 1969 yılları arasında MTA (Maden Tetkik Arama) için görev yapan Vecihi Hürkuş, Ankara’da rahatsızlanarak Gülhane Askeri Tıp Akademisi Hastanesine kaldırılır. Maalesef bu büyük Türk havacısı Ankara’da vefat eder. Kabri de Cebeci Asri Mezarlığındadır.
Yukarıdaki fotoğraflarda görünen binanın konut olarak kullanılan üst katı boş durumda. Yani Ankaralı Vecihi Hürkuş’un ikametgâhı. Bundan önceki bir yazımı okuyan Ankara / Altındağ Belediyesinden bir yetkili ile tanıştım. Kendileri beni belediyeye davet ettiler. Bu ve benzer anıt mekânlar ile ilgili olarak bilgi paylaşımında bulunacağız.
Kendilerine Vecihi Hürkuş’u gerçekten bir hemşerimiz olarak kabul etme isteğimi ileteceğim. Bunun yolu da halen boş olan Vecihi Hocanın kaldığı evi Vecihi Hürkuş ve Havacılık Müzesi olarak değerlendirmek olmalı diye arz edeceğim.
Mustafa KILIÇ
Havacılık Tarihi Araştırmacısı-Yazar
sontayyareci@gmail.com
