Büyük Türk havacısı pilot, uçak mühendisi ve imalatçısı Vecihi Hürkuş’un adını taşıyan HÜRKUŞ, yarın Farnborough Havacılık Fuarı’nda EASA tip sertifikasına kavuşuyor.
TUSAŞ-Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş.’nin mühendisleri tarafından tasarlanan, geliştirilen ve üretilen Yeni Nesil Eğitim Uçağı HÜRKUŞ, SHGM ve EASA tarafından “Tip Sertifikası” almaya hak kazandı. EASA CS23 uçuşa elverişlilik gereksinimleri, uygulanabilir çevre koruma gereksinimleri ve ek yüksek performans uçaklarına has özel durum gereksinimleri SHGM ve EASA tarafından onaylanan HÜRKUŞ için yarın Tip Sertifikasyonu Töreni düzenlenecek.
HÜRKUŞ, EASA tarafından sertifikalandırılan ilk Türk özgün uçağı olma özelliği taşırken. 43 yıllık geçmişinde ilk kez bir hava aracı için SHGM ve EASA’dan tip sertifikası alacak olan TUSAŞ-Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. bu sayede HÜRKUŞ’u Avrupa pazarına daha güvenilir bir şekilde sunacak.
HÜRKUŞ projesinin sertifikasyon süresince EASA ilk kez tek bir uçakta kanopi patlatma sistemini ve fırlatma koltuğunu aynı anda sertifikalandırdı.
Adım Adım Tip Sertifikasına
TUSAŞ tarafından üretilen iki prototip uçak ile 29 Ağustos 2013’de başlayan uçuş testlerinin yanı sıra çeşitli yer testleri tamamlanarak bir çok kriter tamamlanarak sertifikasyon süreci tamamlandı.
29 Ağustos 2013’de ilk uçuşu gerçekleştiren TC-VCH tesciline sahip 1 numaralı prototip Mayıs 2016 itibari ile 260 sortide; 282 saat havada kalınmış, 34.000 feet irtifaya, 350 knot hıza çıkarken. 10 Eylül 2014’den itibaren test uçuşlarında kullanılmaya başlanan TC-VCI tesciline sahip 2 numaralı prototip Mayıs 2016 itibari ile 207 sortide; 223 saat havada kalmış, 35.500 feet irtifaya, 365 knot hıza çıkmış, 6,6 g çekmeyi başarmış durumda.
HÜRKUŞ-A Projesi kapsamında, 22-25 Mart 2016 tarihleri arasında, SHGM gözetiminde,
EASA Uçuş Test Pilotu ve Uçuş Test Mühendisi tarafından HUR01 ve HUR02 prototipleri ile toplam altı sorti sertifikasyon uyum gösterim uçuşu gerçekleştirildi. Başarı ile tamamlanan bu uçuşlarda, uçağın genel uçuş ve kullanım karakteristiği, kararlılık ve kontrol, perdövites, viril, manevra ve akrobasi kabiliyeti, seyrüsefer, gece uçuşu, insan-makine arayüzü, acil durum prosedürleri ve uçak sistemleri EASA standartlarına göre değerlendirildi.
8-9 Haziran 2016 tarihlerinde Köln, Almanya’da düzenlenen teknik konuların görüşülerek değerlendirmelerin yapıldığı “HÜRKUŞ Sertifikasyon Kapanış Çalıştayı”, SHGM ile EASA üst yöneticileri ve teknik uzmanlarının katılımı ile gerçekleştirildi. 11 Temmuz 2016 tarihinde Tip Sertifikası’nın yayınlanabileceği belirtildi.
HÜRKUŞ Projesi kapsamında SHGM ve EASA tarafından 15-16 Haziran 2016 tarihlerinde gerçekleştirilen Tasarım Organizasyon Onayı (DOA) denetimi bulgusuz bir şekilde başarı ile tamamlandı. Bir ön koşul olan DOA denetiminin başarı ile tamamlanması ile birlikte, Tip Sertifikası’nın yayınlanabilmesi ile ilgili DOA açısından bir engelin kalmadığı EASA DOA Ekip Lideri tarafından bildirildi.
HÜRKUŞ Tarih Yazıyor
TAI’nin sesi dergisinde yer alan bilgilerle adım adım HÜRKUŞ, Türk havacılık tarihine altın harflerle yeni bir sayfa yazıyor.
31 Temmuz 2013;
TUSAŞ Mühendislerince tasarlanan ve üretilen HÜRKUŞ Tescil Sertifikasını alıyor. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM)’nden. TC-VCH, Seri Numarası: 001. TUSAŞ için bir ilk, SHGM için bir ilk, ülkemiz için bir ilk…
6 Ağustos 2013;
TUSAŞ Mühendislerince tasarlanan ve üretilen HÜRKUŞ ilk taksisi için SHGM onay veriyor. TUSAŞ için bir ilk, SHGM için bir ilk, ülkemiz için bir ilk…
28 Ağustos 2013;
TUSAŞ Mühendislerince tasarlanan ve üretilen HÜRKUŞ ilk uçuşu için SHGM onay veriyor. TUSAŞ için bir ilk, SHGM için bir ilk, ülkemiz için bir ilk…
29 Ağustos 2013;
TUSAŞ Mühendislerince tasarlanan ve üretilen HÜRKUŞ artık göklerde, en mutlu olduğu yerde. Kokpitte tüm TUSAŞ oturuyor, öyle büyük yapmışlar kokpiti…
Binlerce yürek atıyor, binlerce kişi nefes alıyor aynı anda. Ve güvenle, sanki yüzlerce kere uçmuş ve inmiş gibi iniyor, pistle buluşuyor HÜRKUŞ.
Senelerin yorgunluğu çıkıveriyor bir anda…
5 Eylül 2014;
Kardeş geliyor HÜRKUŞ’a. Tescil Sertifikası SHGM’den. TC-VCI, Seri Numarası: 002.
Sonrasında testler, testler, testler… Hangarda, takside, gökte… Uçuşlar, uçuşlar, uçuşlar… Limitlerde, her defasında daha zoru, daha yükseği, daha hızlıyı başarıyor HÜRKUŞ, arkasında
binlerce yürek…
21 Haziran 2016;
HÜRKUŞ’un tüm dünyaya ben de varım diyeceği tarihe çok az kaldı, son tırmanışta HÜRKUŞ.
Ülkemiz Sivil Havacılık Otoritesi Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) ve Avrupa Sivil Havacılık Otoritesi (EASA) “bu kuş kendi kanatlarıyla uçar” diyecek çok yakında.
TUSAŞ için bir ilk, ülkemiz için bir ilk… Hep beraber, binlerce yürek, binlerce nefes HÜRKUŞ’umuzun kokpitindeyiz.
Öyle büyük yapmışız ki kokpiti tüm Türkiye sığar içine…
Türk havacılık tarihinin en önemli sayfasını yazıyoruz hep beraber, binlerce yürek, binlerce
nefes…
Vecihi Hürkuş ve Gönül Hürkuş Şarman’ın Anısına Saygıyla
