8 Ocak 2003’de meydana gelen Diyarbakır kazasının ardından 14 koca yıl geçti. Kayıp giden hayatlar, kendilerinden sonra binlerce canı kurtardı.
8 Ocak 2003’de Türk Hava Yolları’nın TK634 sefer sayılı İstanbul – Diyarbakır seferini yapan RJ100 tipi yolcu uçağı Diyarbakır Havalimanı’na son yaklaşmasını gerçekleştirirken 34 pist başına 900 metre mesafede bir tepeciğe çarparak parçalanmış ve 80 kişinin bulunduğu uçakta 75 kişi hayatını kaybetmiş 5 kişi ağır yaralanmıştı.
Diyarbakır Havalimanı’nda ILS sisteminin olmaması ve sis sebebiyle çok düşen görüş mesafesi ne rağmen ısrarla alınan kararların etkisi uzun süreler tartışılmıştı.
Kaptan Pilot Alaaddin Yunak ve F/O İsmail Altuğ Ulusu arasında geçen kokpit içi konuşmaların öğrettikleri pilot eğitiminde CRM eğitiminin önemine vurgu yapmıştı.
Uçuşun Hikayesi
Türkiye Büyük Millet Meclisi raporlarına göre kazanın kısa hikayesi şöyle;
Türk Hava Yolları envanterinde bulunan BAe-146 (RJ-100) tipi, TC-THG tescil işaretli uçak, 8 Ocak 2003 tarihinde TK-634 sefer sayılı İstanbul-Diyarbakır tarifeli uçuşu esnasında, saat 18:19 UTC’de Diyarbakır Askeri Hava Alanı 34 pist başına 900 metre mesafede araziye çarparak düştü. Kazada ikisi pilot, üçü kabin görevlisi ve 70’i yolcu olmak üzere toplam 75 kişi hayatını kaybetmiş, 5 yolcu ise ağır yaralı olarak kurtarıldı.
Kazanın Detayları
TK-634 sefer sayılı Diyarbakır uçağı Diyarbakır Havalimanı’na hassas olmayan yaklaşma sunan VOR/DME sistemi ile yaklaşmasını sürdürerek inişe geçmişti. Ancak bölgede etkili olan yoğun sis pist ışıklarının görünmesini engellemekteydi.
Kulenin kontrolünde uzun süre yaklaşmasını sürdüren Diyarbakır görüş sağlanamayan Diyarbakır Havalimanı 34 pistine yaklaşmasını sürdürmekteydi. Askeri pilotluğu sırasında son görev yeri de yine Diyarbakır olan Kaptan Pilot Yunak, muhtemelen bölgeye dair geçmiş bilgilerine dayanarak yıllarca yaptığı uçuşlara güvenerek alçalmayı ve yaklaşmayı sürdürdü. F/O Ulusu’nun Kaptan Pilot Yunak’ı uyarmakta yetersiz kalan cümlelerinin de etkisiyle alçalmasını sürdüren uçak 500 feet irtifanın altına inerek yaklaşmasını sürdürmüştü.
Uçak yer ile arasındaki irtifasının 500 feet olduğunu bildirdikten 11 saniye sonra F/O Ulusu VOR ile aradaki mesafenin 1 mil olduğunun bilgisini vermişti. Uçağın yükseklik F/O’nun VOR cihazı ile arasındaki mesafeyi belirten uyarısına rağmen Kaptan Pilot Yunak’ın kontrolünde uçak yaklaşmasını sürdürmekteydi.
F/O’nun 1 mil uyarısından 5 saniye sonra Minimum uyarısı veren uçak yer ile arasındaki mesafe giderek azalmaktaydı. Minimum uyarısından 4 saniye sonra yerden yüksekliğinin 100 feet olduğunun uyarısı verildi. 100 feet uyarısının alınmış olmasına rağmen hala görüş sağlanamayan Kaptan Pilot Yunak, uyarıdan 5 saniye sonra pas geçme kararı aldı.
Kaptan Pilot Yunak, pas geçme kararı verdiğinde yerden yüksekliği sadece 71 feet olan uçak pist seviyesinden ise 281 feet alçakta 131 Knot hız ile uçmaktaydı.
Pas geçme kararını takiben F/O tarafından motorlara güç verilmeye başlanırken uçak tepeciğe çarpmış ve parçalanarak sürüklenmeye başlamıştı. Tüm motorları kanattan ayrılan uçağın 3 numaralı motoru ise yanmaya başlamıştı.
Diyarbakır Havalimanı aynı zamanda 8’inci Ana Jet Üssü sınırları içerisinde yer aldığı için çarpma ile alev alan uçak 50 mt mesafedeki nöbetçi tarafından tespit edilerek acil müdahele ekiplerine haber verilmesi sağlanmıştı. Yerden sadece 200 feet yükseklikteki helikopterlerin enkazı tespit edemediği olayda bölgede etkili olan sisin gücü bir kez daha gün yüzüne çıkmaktaydı.
75 hayata mal olan kazanın ardından CRM konusunun önemine dikkat çekerken Bağımsız Havacılar ailesi olarak hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet, geride kalanlara baş sağlığı diliyoruz.
TBMM Kayıtlarına Göre TK-634 Sefer Sayılı Uçağın Son Anları
[gview file=”https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d22/c080/b082/tbmm220800820674.pdf”]
